Visits: 124
Ο Αντισμήναρχος Παναγιώτης Ορφανίδης καταγόταν από το Απέρι Καρπάθου, πρωτεύουσα του νησιού μέχρι το 1892. Γεννήθηκε το 1909 από τον Βασίλη Ορφανίδη και την Καλλιόπη το γένος Κουμπή, οικογένειες γνωστές για το ήθος τους και τα πατριωτικά τους αισθήματα.
Φοίτησε στο Ημιγυμνάσιο Απερίου, στο Βενετόκλειο Γυμνάσιο στη Ρόδο και κατόπιν έφυγε στην Αθήνα.
Το 1926 εισάγεται ως εθελοντής στην Σχολή Αεροπορίας στη Θεσσαλονίκη, παραποιώντας τον τόπο καταγωγής του (η Κάρπαθος ήταν κάτω από Ιταλική κατοχή) και το έτος γεννήσεως του (ήταν ανήλικος). Αργότερα ονομάζεται «Πτυχιούχος Οδηγός Αεροπόρος» (1927), λαμβάνει το πτυχίο «Παρατηρητού Αεροπόρου» και διατελεί ως Εκπαιδευτής στη Σχολή της Αεροπορίας στο Τατόϊ.
Οι δεξιότητές του, το ενδιαφέρον του και η ένθερμη αγάπη του για την Πατρίδα γρήγορα τον ανέδειξαν και τον καθιέρωσαν ως ένα ικανό Αξιωματικό της Αεροπορίας μας που προάγεται «αλληλοδιαδόχως» εις το ανώτερον και λίαν επίζηλον βαθμόν του «Επισμηναγού» [2].
Με την κήρυξη του Ελληνο- Ιταλικού πολέμου ο Ορφανίδης υπηρετεί την πατρίδα από τη 32ης Μοίρα Αεροπορίας με έδρα το Αεροδρόμιο «Αμπελώνως» της Λάρισας. Συμμετέχει σε δεκάδες απόστολές στο Ελληνοαλβανικό Μέτωπο, με αεροπλάνα που δεν είχαν πάντα επαρκή εξοπλισμό. Γράφει ο διοικητής του Υποπτέραρχος Χρίστος Ποταμιάνος [2]:
- «Αι συνέπειαι των ελλείψεων της 32ης Μοίρας Βομβαρδισμού στις Πολεμικές αποστολές …»
- «Οι θαυματουργοί σπάγκοι, τα τσέρκια των οινοβαρελίων θεραπεύουν τις θανάσιμες ατέλειες του εξοπλισμού μας»
- «Πόσοι από τους 18 ηρωϊκούς συντρόφους μου χάθηκαν … [γιατί μας άφησαν] να πολεμούμε με καλά αεροπλάνα αλλά ΘΕΟΓΥΜΝΑ»
- Δίπλα-δίπλα στο θάνατο, επιχειρούσαν οι Ίκαροι της 32ης Μοίρας!
Το βράδυ της 29ης Δεκεμβρίου 1940 από το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Λάρισας ξεκινούσαν τα σμήνη της 32ας Μοίρας βομβαρδισμού για τη νέα τους αποστολή. Ο Ορφανίδης κυβερνούσε ένα από τα πιο σύγχρονα για την εποχή εκείνα αεροπλάνα το Bristol Blenheim [4].
Αργά το απόγευμα, της προηγούμενης ημέρας, όπως αναφέρει στο βιβλίο του «Αναμνήσεις μιας ζωής» ο Υποπτέραρχος Χρήστος Ποταμιάνος [2], διοικητής Επισμηναγός της 32ης μοίρας, διατάχτηκε ο ίδιος να πάει στο αεροδρόμιο της Παραμυθιάς του νομού Θεσπρωτίας για να εξετάσει την καταλληλότητα του αεροδρομίου ώστε να δεχτεί τρία νέα αγγλικά Μπλέναμ (πολεμικά αεροσκάφη). Έτσι λοιπόν ο Ποταμιάνος σβήνει το όνομά του για την επόμενη αποστολή και στη θέση του βάζει τον υποδιοικητή επισμηναγό Παναγιώτη Ορφανίδη.
Την επόμενη μέρα, νωρίς το πρωί, 30 Δεκεμβρίου 1940, το σμήνος των τριών αεροσκαφών απογειώνεται. Πρώτος απογειώνεται ο Χατζηιωάννου, μετά ο Στρατής και τελευταίος ο Ορφανίδης.
Ξαφνικά ακούγεται ένας τρομακτικός θόρυβος. Το αεροσκάφος του Ορφανίδη είχε δεν είχε καν φτάσει στα εκατό μέτρα, συνετρίβη και πήρε φωτιά. Και τα τρία μέλη του πληρώματος του, ο Σμηναγός Μιχ. Αναστασάκης και ο Επισμηνίας Δημ. Γκίκας σκοτώθηκαν επιτόπου.
Ήταν μόλις 31 ετών. Η κηδεία του Ορφανίδη έγινε την επόμενη μέρα στα Γιάννενα.
Η Ελληνική Πολιτεία, μετά την Απελευθέρωση και την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου, έφερε τα οστά του στη γενέτειρά του στο Απέρι της Καρπάθου το καλοκαίρι του 1948. Τον Οκτώβριο του 1960 -δημοσία δαπάνη- έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Π. Ορφανίδη και η διακομιδή των οστών του στον αύλειο χώρο της Μητροπόλεως Απερίου όπου βρίσκονται στη βάση της προτομής του.
- Σχετικά άρθρα με τον Αντισμήναρχο Παναγιώτη Ορφανίδη στο karpathos.net
- «Ο Επισμηναγός και Υποδιοικητής της Μοίρας Παναγιώτης Ορφανίδης, σκοτώνεται στη θέση μου». Περιέχεται στο βιβλίο: «Αναμνήσεις μια ζωής», του Υποπτέραρχου Χ. Ποταμιάνου, Αθήνα, 2002.
- Αναμνηστική κάρτα που εξέδωσε ο Σύλλογος Απεριτών Αττικής «Ομόνοια» και επιμελήθηκε ο Μ. Τσαγκάρης, Αθήνα, 2016.
- Bristol Blenheim, το αεροσκάφος του Παν. Ορφανίδη, wikipedia.org
Γεννήθηκε στο Απέρι το 1935. Γονείς του ήταν ο Μανώλης Μιχ. Τσαγκάρης και η Φωτεινή Ανδρέα Διακίδη. Τελείωσε την στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση στο Απέρι Καρπάθου. Αποφοίτησε από την Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1960. Εργάστηκε για ένα εξάμηνο, παράλληλα με τον στρατό, στα φροντιστήρια Πάλλα και Καργάκου.
Τελικά επέστρεψε στη Ρόδο το 1950 και άνοιξε το Ιατρείο του δίπλα στην Ακαδημία. Η ικανότητα του στις ξένες γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Δανέζικα, Ιταλικά, Γερμανικά) του έδωσε τη δυνατότητα να εξυπηρετεί τον τότε ανερχόμενο τουρισμό στη Ρόδο. Η δραστηριότητά του συνέβαλε στην θετική εικόνα των ξένων για την ιατρική περίθαλψη στη Ρόδο εκείνη την εποχή.
Ο Γεώργιος Λ. Χιωτάκης του Λογοθέτη και της Βενετίας (Απέρι Καρπάθου, 23 Απριλίου 1922 – Ρόδος, 22 Σεπτεμβρίου 2014) ήταν Έλληνας δικηγόρος και πολιτικός από τα Δωδεκάνησα. Διετέλεσε βουλευτής Δωδεκανήσου του ΠΑΣΟΚ από το 1981 ως το 1989 [1].
Ο Γεώργιος Ν. Γεργατσούλλης γεννήθηκε στο Απέρι το 1922. Σπούδασε στη σχολή “Προμηθέα” και κατετάγει στό Ναυτικό [2]. Δήλωσε μάλιστα ψεύτικη ηλικία για να μπορέσει να καταταγεί.
Γεννήθηκε το 1930. Ο πατέρας του καταγόταν από τα Σπόα και η μητέρα του από το Μεσοχώρι. Πέθανε στις 6 Αυγούστου του 1998.
Στις 12/8/2022 αποκαλύφθηκε η προτομή του μνημείου του στη γενέτειρα του το Απέρι της Καρπάθου. Η προτομή του Χ.Ο. φιλοτεχνήθηκε από το γλύπτη κ. Χαράλαμπο Νεονάκη (
Με τα ενδυματολογικά στοιχεία της εποχής εικονίζεται ένα πολιτικό πρόσωπο, ενώ το βλέμμα του εμφανίζεται αυστηρό και ταυτόχρονα αποφασιστικό [8].
Όπως αναφέρεται και στην Μουσικοπαίδια [1] ο Σάμουελ ήταν Ελβετός φιλόλογος νεοελληνιστής, αλλά και αρχιμουσικός, εθνομουσικολόγος και καθηγητής διεύθυνσης ορχ. Με τα πλούσια πεπραγμένα του αναδείχτηκε σε μεγάλη μορφή της Ελληνικής Μουσικής (oνομάστηκε “Νέστορας της Εθνομουσικολογίας”).