Category: πρόσωπο

Γεώργιος Θ. Νισύριος, Οδοντίατρος, εξ Απερίου

Views: 770

Γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου του 1951 στο Απέρι Καρπάθου. Το τρίτο κατά σειρά τέκνο του Θεμιστοκλή και της Σοφίας Νισύριου. Παντρεμένος με τη Καλλιόπη, το γένος Εμμανουήλ Χιώτη, με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά την Ρηγοπούλα, το Θεμιστοκλή, τη Σοφία και το Μανόλη.

Αποφοίτησε από το Δημοτικό Σχολείο και το Γυμνάσιο Απερίου. Πτυχιούχος της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών από το 1974, επάγγελμα το οποίο επέλεξε να ασκήσει στο τόπο του, τη Κάρπαθο, από την αποφοίτηση του μέχρι και την τελευταία μέρα της ζωής του.

Διετέλεσε πρόεδρος της Δ.Ε. του Κέντρου υγείας Καρπάθου από το 1990 έως το 1993 και από το 2005 έως το 2009. Κατά τη θητεία του επισκευάστηκε το Κέντρο Υγείας και διαμορφώθηκε ο εξωτερικός χώρος, ενώ ταυτόχρονα έγιναν όλες οι προσπάθειες επέκτασης και αναβάθμισης του Κ.Υ. σε νοσοκομείο.

Υπήρξε υποψήφιος βουλευτής Δωδεκανήσου το 1989, το 1990 (σε 3 επαναληπτικές εκλογές) όπως και το 1993 και το 2000 με τη Νέα Δημοκρατία.

Κατά τη περίοδο 2002-2010 διετέλεσε Νομαρχιακός Σύμβουλος Δωδεκανήσου, την οποία και εκπροσώπησε στην Ε.Ν.Α.Ε. (Ένωση Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος) στο ίδιο χρονικό διάστημα.

Διετέλεσε Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και Αντιδήμαρχος στον Δήμο Καρπάθου τη περίοδο 2010-2019.

Η προσφορά του στην Κάρπαθο δεν εξαντλήθηκε στις παραπάνω δράσεις καθώς επί σειρά ετών συμμετείχε και σαν Πρόεδρος και σαν μέλος των Δ.Σ. σε πολιτιστικά και αθλητικά σωματεία της Νήσου, ειδικότερα στον Αθλητικό Σύλλογο Πρωτέα και τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Ομονοίας» Απερίου.

Απεβίωσε στην Αθήνα στις 24/5/2020 μετά από σύντομη μάχη με τον καρκίνο και ετάφη στην γενέτειρά του το Απέρι Καρπάθου.

Παναγιώτης Βασιλείου Ορφανίδης, Αντισμήναρχος (εξ Απερίου)

Views: 142

Ο Αντισμήναρχος Παναγιώτης Ορφανίδης καταγόταν από το Απέρι Καρπάθου, πρωτεύουσα του νησιού μέχρι το 1892. Γεννήθηκε το 1909 από τον Βασίλη Ορφανίδη και την Καλλιόπη το γένος Κουμπή, οικογένειες γνωστές για το ήθος τους και τα πατριωτικά τους αισθήματα.

Φοίτησε στο Ημιγυμνάσιο Απερίου, στο Βενετόκλειο Γυμνάσιο στη Ρόδο και κατόπιν έφυγε στην Αθήνα.

Το 1926 εισάγεται ως εθελοντής στην Σχολή Αεροπορίας στη Θεσσαλονίκη, παραποιώντας τον τόπο καταγωγής του (η Κάρπαθος ήταν κάτω από Ιταλική κατοχή) και το έτος γεννήσεως του (ήταν ανήλικος). Αργότερα ονομάζεται «Πτυχιούχος Οδηγός Αεροπόρος» (1927), λαμβάνει το πτυχίο «Παρατηρητού Αεροπόρου» και διατελεί ως Εκπαιδευτής στη Σχολή της Αεροπορίας στο Τατόϊ.

Οι δεξιότητές του, το ενδιαφέρον του και η ένθερμη αγάπη του για την Πατρίδα γρήγορα τον ανέδειξαν και τον καθιέρωσαν ως ένα ικανό Αξιωματικό της Αεροπορίας μας που προάγεται «αλληλοδιαδόχως» εις το ανώτερον και λίαν επίζηλον βαθμόν του «Επισμηναγού» [2].

Με την κήρυξη του Ελληνο- Ιταλικού πολέμου ο Ορφανίδης υπηρετεί την πατρίδα από τη 32ης Μοίρα Αεροπορίας με έδρα το Αεροδρόμιο «Αμπελώνως» της Λάρισας.  Συμμετέχει σε δεκάδες απόστολές στο Ελληνοαλβανικό Μέτωπο, με αεροπλάνα που δεν είχαν πάντα επαρκή εξοπλισμό. Γράφει ο διοικητής του Υποπτέραρχος Χρίστος Ποταμιάνος [2]:

  • «Αι συνέπειαι των ελλείψεων της 32ης Μοίρας Βομβαρδισμού στις Πολεμικές αποστολές …»
  • «Οι θαυματουργοί σπάγκοι, τα τσέρκια των οινοβαρελίων θεραπεύουν τις θανάσιμες ατέλειες του εξοπλισμού μας»
  • «Πόσοι από τους 18 ηρωϊκούς συντρόφους μου χάθηκαν … [γιατί μας άφησαν] να πολεμούμε με καλά αεροπλάνα αλλά ΘΕΟΓΥΜΝΑ»
  • Δίπλα-δίπλα στο θάνατο, επιχειρούσαν οι Ίκαροι της 32ης Μοίρας!

Το βράδυ της 29ης Δεκεμβρίου 1940 από το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Λάρισας ξεκινούσαν τα σμήνη της 32ας Μοίρας βομβαρδισμού για τη νέα τους αποστολή. Ο Ορφανίδης κυβερνούσε ένα από τα πιο σύγχρονα για την εποχή εκείνα αεροπλάνα το Bristol Blenheim [4].

Αργά το απόγευμα, της προηγούμενης ημέρας, όπως αναφέρει στο βιβλίο του «Αναμνήσεις μιας ζωής» ο Υποπτέραρχος Χρήστος Ποταμιάνος [2], διοικητής Επισμηναγός της 32ης μοίρας, διατάχτηκε ο ίδιος να πάει στο αεροδρόμιο της Παραμυθιάς του νομού Θεσπρωτίας για να εξετάσει την καταλληλότητα του αεροδρομίου ώστε να δεχτεί τρία νέα αγγλικά Μπλέναμ (πολεμικά αεροσκάφη). Έτσι λοιπόν ο Ποταμιάνος σβήνει το όνομά του για την επόμενη αποστολή και στη θέση του βάζει τον υποδιοικητή επισμηναγό Παναγιώτη Ορφανίδη.

Την επόμενη μέρα, νωρίς το πρωί, 30 Δεκεμβρίου 1940, το σμήνος των τριών αεροσκαφών απογειώνεται. Πρώτος απογειώνεται ο Χατζηιωάννου, μετά ο Στρατής και τελευταίος ο Ορφανίδης.
Ξαφνικά ακούγεται ένας τρομακτικός θόρυβος. Το αεροσκάφος του Ορφανίδη είχε δεν είχε καν φτάσει στα εκατό μέτρα, συνετρίβη και πήρε φωτιά. Και τα τρία μέλη του πληρώματος του, ο Σμηναγός Μιχ. Αναστασάκης και ο Επισμηνίας Δημ. Γκίκας σκοτώθηκαν επιτόπου.

Bristol Blenheim WWII airplane

Ήταν μόλις 31 ετών. Η κηδεία του Ορφανίδη έγινε την επόμενη μέρα στα Γιάννενα.

Η Ελληνική Πολιτεία, μετά την Απελευθέρωση και την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου, έφερε τα οστά του στη γενέτειρά του στο Απέρι της Καρπάθου το καλοκαίρι του 1948. Τον Οκτώβριο του 1960 -δημοσία δαπάνη- έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Π. Ορφανίδη και η διακομιδή των οστών του στον αύλειο χώρο της Μητροπόλεως Απερίου όπου βρίσκονται στη βάση της προτομής του.

  1. Σχετικά άρθρα με τον Αντισμήναρχο Παναγιώτη Ορφανίδη στο karpathos.net
  2. «Ο Επισμηναγός και Υποδιοικητής της Μοίρας Παναγιώτης Ορφανίδης, σκοτώνεται στη θέση μου». Περιέχεται στο βιβλίο: «Αναμνήσεις μια ζωής», του Υποπτέραρχου Χ. Ποταμιάνου, Αθήνα, 2002.
  3. Αναμνηστική κάρτα που εξέδωσε ο Σύλλογος Απεριτών Αττικής «Ομόνοια» και επιμελήθηκε ο Μ. Τσαγκάρης, Αθήνα, 2016.
  4. Bristol Blenheim, το αεροσκάφος του Παν. Ορφανίδη, wikipedia.org

Λάμπρος Ι. Σταματιάδης (εξ Απερίου)

Views: 203

Ο Λάμπρος Ι. Σταματιάδης γεννήθηκε στο Απέρι της Καρπάθου το Δεκέμβριο του 1897,  και πέθανε στην Αμερική (Long Island, NY) το 1993. Ήταν πρωτογιός του Γιάννη και της Ευαγγελούλας Σταματιάδη (Κάτρου), το γένος Αλεξάκη.

Φοίτησε στο Δημοτικό σχολείο του χωριού του, και παρά την ευφυΐα του και την επιθυμία της οικογένειάς του για την περαιτέρω σπουδές, ο Λάμπρος είχε μια ζωή γεμάτη περιπέτεια με ταξίδια σε μακρινούς τόπους, πολύ μακριά από μικρό νησί των Δωδεκανήσων.

Σε πολύ νεαρή ηλικία, άφησε το σχολείο και ταξίδεψε στο Χαρτούμ του Σουδάν να βρει τον πατέρα του και άλλους Καρπάθιους που δούλευαν εκεί. Ο Λάμπρος επέστρεψε στην Κάρπαθο όταν η δουλειά του πατέρα του τελείωσε, αλλά ήταν ανήσυχος και μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες ενώ ήταν ακόμα έφηβος. Φτάνοντας στο Οχάιο, δούλεψε με άλλους Καρπάθιους ως ανθρακωρύχος. Οι συνθήκες στα ορυχεία φοβερές και επικίνδυνες, με συχνούς θανάτους, διαμαρτυρίες εργαζομένων, απεργίες και απολύσεις.

Εκεί δραστηριοποιήθηκε στα εργατικά συνδικάτα και στους αγώνες για τη βελτίωση των συνθηκών. Στη συνέχεια φυλακίστηκε και του απαγορεύτηκε η εργασία στα ορυχεία. Όταν βγήκε από τη φυλακή, δούλεψε σε χαλυβουργεία , όπου οι συνθήκες ήταν επίσης επικίνδυνες.

Εν τω μεταξύ, οι γονείς του τον παρακαλούσαν να επιστρέψει στην Κάρπαθο για να δουλέψει στο κτήμα της οικογένειας. Επέστρεψε στην Κάρπαθο, όπου παντρεύτηκε την Μαριγώ και απέκτησε τρία παιδιά. Και πάλι, ανήσυχος για περιπέτεια, ο Λάμπρος ήρθε για άλλη μια φορά ήρθε στην Αμερική, φτάνοντας στο αποκορύφωμα της Μεγάλης Ύφεσης. Παρά τις δυσκολίες, βρήκε δουλειά σε ένα νέο πολυτελές ξενοδοχείο Υόρκη, όπου εργάστηκε για πολλά χρόνια και συνάντησε και έγινε φίλος πολλών διάσημων προσωπικοτήτων.

Στην Αμερική απέκτησε δύο ακόμη παιδιά και εκτός από το να φροντίζει την οικογένειά του, ασχολήθηκε με υποθέσεις της κοινότητας, ως διοργανωτής, συγγραφέας και ποιητής.

Χειρόγραφά του στα Ελληνικά βρέθηκαν πρόσφατα, δακτυλογραφήθηκαν και μεταφράστηκαν στα αγγλικά. Το Hellenic University Club of Southern California έχει δημοσιεύσει μέρος του έργου του στο www.huc.org  [1] έτσι ώστε άλλοι, ειδικά οι Καρπάθιοι ανά τον κόσμο, να μπορούν να έχουν εύκολη πρόσβαση στο έργο του και στις δύο γλώσσες, και να εκτιμήσουν την ομορφιά του στίχου του, που θυμίζει το μέτρο, το ρυθμό και τον τονισμό της αρχαίας ελληνικής ποίησης.

Ο Λάμπρος Σταματιάδης, του οποίου η ζωή διήρκεσε σχεδόν ολόκληρο τον 20ου αιώνα σαν Έλληνας μετανάστης στην Αμερική, έχει στα γραπτά του απαλές απηχήσεις από μια παλιά ποιητική μορφή τέχνης με διορατικότητα και εσωτερική σοφία.

Βιβλιογραφικές πηγές και αναφορές:

  1. Το ταξίδι της ζωής μου (Η βιογραφία του Λάμπρου Ι. Σταματιάδη), © Copyright 2013, The Hellenic University Club of Southern California.
  2. Τί είναι η Κάρπαθος για μένα, ποίημα του Λ.Ι.Σ. (karpathos.net)
  3. ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗΣ, Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΚΑΡΠΑΘΙΟΣ, (άρθρο του Μανώλη Δημελλά), karpathianrevolution.gr
  4. «ΤΟ ΦΕΡΜΑΝΙ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟ∆ΕΥΤΕΡΑΣ» ΤΟΥ ΛΑΜΠΡΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΑ∆Η , μελέτη του Βασίλη Ι. Γεργατσούλη, ∆ιδάκτωρα Λαογραφίας Πανεπιστηµίου Αθηνών, δημοσιέυτηκε στα Δωδεκανησιακά Χρονικά, τόμος ΚΗ΄, Ρόδος 2018, σελ. 838-853.
  5. Λάμπρος Ι. Σταματιάδης  (σχετικά άρθρα στην Εφημερίδα  της Ομόνοιας)

Τσαγκάρης Μιχαήλ του Εμμανουήλ (εξ Απερίου)

Views: 181

Γεννήθηκε στο Απέρι το 1935. Γονείς του ήταν ο Μανώλης  Μιχ. Τσαγκάρης και η Φωτεινή Ανδρέα Διακίδη. Τελείωσε την στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση στο Απέρι Καρπάθου. Αποφοίτησε από την Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1960. Εργάστηκε για ένα εξάμηνο, παράλληλα με τον στρατό, στα φροντιστήρια Πάλλα και Καργάκου.

Παντρεύτηκε την Βάσω Δημητρίου Χρυσίδου τον Δεκέμβριο του 1962. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά: τον Μανώλη, Δημήτρη, Ανδρέα, Ελπίδα- Φωτεινή κι πέντε εγγόνια.

Διορίστηκε στην Κάρπαθο, αλλά αποσπάστηκε στην Κάσο. Το Γυμνάσιο τότε ήταν δημοσυντήρητο και ο Μιχάλης Τσαγκάρης συμμετείχε στην διενέργεια των εξετάσεων τα επόμενα δύο χρόνια. Δίδαξε στο Γυμνάσιο και Λύκειο Απερίου Καρπάθου κι έφθασε στον βαθμό του Λυκειάρχη. Στην συνέχεια υπηρέτησε ως Γυμνασιάρχης στο 6ο Γυμνάσιο Πειραιά, στο Βέλο Κορινθίας, στο 4ο Γυμνάσιο Νίκαιας και στο Ράλλειο Γυμνάσιο Πειραιά.

Η εκπαιδευτική του φιλοσοφία περιλάμβανε την διαβάθμιση της σχολικής διδασκαλίας των μαθηματικών σε τρία επίπεδα ανάλογα με τις δυνατότητες των μαθητών, αντί να απευθύνεται στον μέσο όρο. Η τακτική αυτή απέφερε καρπούς, με αποτέλεσμα δεκάδες μαθητές να εισαχθούν σε θετικές σχολές των ΑΕΙ και δύο απ’ αυτούς να πάρουν το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό της Μαθηματικής Εταιρείας. Και τα δυο ήταν Καρπαθάκια.

Έδρασε κοινωνικά ως μέλος της εκκλησιαστικής επιτροπής Μητροπόλεως Απερίου και μέλος της επιτροπής διάνοιξης του δρόμου της Αχάτας. Την εποχή που ήταν Λυκειάρχης το 1976-77, επισκευάστηκε το κτίριο του Λυκείου για πρώτη φορά μετά το 1939.

Όταν επισκέφτηκε την Αμερική, πρώην μαθητές του διοργάνωσαν ένα τιμητικό δείπνο στο στο Ελίζαμπεθ Νιου Τζέρσεϋ και του απένειμαν τιμητικό δίπλωμα στις 6 Ιουλίου του 1985. Τιμήθηκε επίσης από τον Σύλλογο Απεριτών Αττικής η «Ομόνοια» το 2009.

Απεβίωσε τον Μάρτιο του 2013.

  1. Από την τιμητική εκδήλωση για του Λυκειάρχες-Γυμνασιάρχες Απερίου, η οποία έγινε κατά την διάρκεια κοπής της Βασιλόπιτας του Συλλόγου Απεριτών Αττικής «Ομόνοια» στο Ξενοδοχείο «Μετροπόλιταν», την Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2009, Βενετία Σκευοφύλακα (youtube video)

Γεώργιος Α. Χιωτάκης, Ιατρός (εξ Απερίου)

Views: 73

Ο Γεώργιος Χιωτάκης γεννήθηκε στην Κάρπαθο το 1917 και απεβίωσε το 2017 σε ηλικία 99 ετών. Πατέρας του ο Ανδρέας Χατζη(γ)ιώργη Χιωτάκης και μητέρα του η Άννα Μιχαήλ Σακέλλη.

Σε ηλικία 14 ετών φοίτησε στην Ιόνιο Σχολή στην Αθήνα. Από την παιδική του ηλικία οραματιζόνταν να σπουδάσει Ιατρική πράγμα που τελικά κατάφερε ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στην Αθήνα το 1940. Από το 1941 έως το 1945 έκανε την ειδικότητά του στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός».

Στη Ρόδο βρέθηκε μαζί με μια Κινητή Νοσοκομειακή Μονάδα, το Σεπτέμβριο του 1946 και εξυπηρετούσε τις ανάγκες των κατοίκων μαζί με κλιμάκιο του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού. Το 1948 ο τότε ναύαρχος Ιωαννίδης τον απομακρύνει με αιτιολογία ότι είχε κομμουνιστικές πεποιθήσεις.

Τελικά επέστρεψε στη Ρόδο το 1950 και άνοιξε το Ιατρείο του δίπλα στην Ακαδημία. Η ικανότητα του στις ξένες γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Δανέζικα, Ιταλικά, Γερμανικά) του έδωσε τη δυνατότητα να εξυπηρετεί τον τότε ανερχόμενο τουρισμό στη Ρόδο. Η δραστηριότητά του συνέβαλε στην θετική  εικόνα των ξένων για την ιατρική περίθαλψη στη Ρόδο εκείνη την εποχή.

Ο Γ. Χιωτάκης επίσης ήταν και ο επίσημος ιατρός στα γυρίσματα της ταινίας «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» που έγιναν στη Ρόδο, προσφέροντας τις υπηρεσίες του σε ηθοποιούς και παραγωγούς της.

Δημιούργησε μαζί με τους Λάιονς το Δημοτικό Ιατρείο στο Φαληράκι, εντοπίζοντας κατάλληλο οικόπεδο, πρωτοστατώντας στους εράνους και φροντίζοντας ακόμη και για τη προμήθεια νοσοκομειακού αυτοκινήτου, καρδιογράφο.

Πηγές – Αναφορές

  1. Απεβίωσε ο γιατρός Γιώργος Χιωτάκης σε ηλικία 99 ετών,  άρθρο στη Ροδιακή
  2. Φωτογραφία του Γ. Χιωτάκη από τη Ροδιακή.

Γεώργιος Λ. Χιωτάκης, Πολιτικός (εξ Απερίου)

Views: 106

Ο Γεώργιος Λ. Χιωτάκης του Λογοθέτη και της Βενετίας (Απέρι Καρπάθου, 23 Απριλίου 1922 – Ρόδος, 22 Σεπτεμβρίου 2014) ήταν Έλληνας δικηγόρος και πολιτικός από τα Δωδεκάνησα. Διετέλεσε βουλευτής Δωδεκανήσου του ΠΑΣΟΚ από το 1981 ως το 1989 [1].

Γεννήθηκε στην Κάρπαθο (στο χωριό Απέρι) και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Είχε δίπλωμα από το Ιταλικό Διδασκαλείο της Ρόδου και εργάστηκε ως δάσκαλος σε σχολεία της Καρπάθου και ως δικηγόρος του Αρείου Πάγου στη Ρόδο ως τη συνταξιοδότησή του, το 1997 [2].

Ανέπτυξε αντιστασιακή δράση και ηγήθηκε αντιστασιακής ομάδας εναντίον των Ιταλών στο χωριό του. Ήταν αρχικά μέλος της Ένωσης Κέντρου, με την οποία ήταν υποψήφιος βουλευτής το 1963 και το 1964 χωρίς να εκλεγεί [3].

Το 1951 ίδρυσε την Ένωση για την Τουριστική Ανάπτυξη της Δωδεκανήσου [2].

Το 1959 και το 1964 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Ρόδου, ενώ το 1964 διετέλεσε για μικρό χρονικό διάστημα Δήμαρχος Ρόδου. Κατά τη χούντα του 1967 συνελήφθη και του απαγορεύτηκε η έξοδος από την Ελλάδα, καθώς ήταν φίλος του Μανδηλαρά.

Ήταν ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ Δωδεκανήσων και εξελέγη βουλευτής δύο φορές με το εν λόγω κόμμα, έχοντας κερδίσει τις εκλογές του 1981 και του 1985.

Συνεργάστηκε με διάφορες εφημερίδες και συνέγραψε 8 βιβλία [4].

Πέθανε σε ηλικία 92 ετών το 2014. Με τη σύζυγό του Άννα απέκτησαν 4 κόρες και 10 εγγόνια [2].

Πηγές – Αναφορές

  1. Σχετικό άρθρο για τον Γεώργιο Χιωτάκη στην wikipedia

Γεργατσούλης, Γεώργιος του Νικολάου (εξ Απερίου)

Views: 128

Ο Γεώργιος Ν. Γεργατσούλης γεννήθηκε στο Απέρι το 1922. Σπούδασε στη σχολή “Προμηθέα” και κατετάγει στό Ναυτικό [2]. Δήλωσε μάλιστα ψεύτικη ηλικία για να μπορέσει να υπηρετήσει.

Κατά τη διάρκεια της κατοχής, εκτελώντας επιταγμένη εργασία των Γερμανών, σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του Πειραιά από τους συμμάχους, πιθανόν κατά το 1944.

Πηγές:

  1. Ανάρτηση της Μαρίκας Γ. Γεργατσούλλη στο Facebook, (6 Οκτωβρίου, 2019).
  2. Αφήγηση της αείμνηστης Μεταξίας Περδικολόγου, Κηφισιά, 2016, που αναφέρθηκε και στο περιστατικό του θανάτου του.
  3. Φωτογραφίες από το προφίλ της Μαρίκας Γ. Γεργατσούλη

 

Παπαμηνάς, Μηνάς, Κ. (εκ Μεσοχωρίου)

Views: 203

Λήμμα υπό κατασκευή

Γεννήθηκε το 1930. Ο πατέρας του καταγόταν από τα Σπόα και η μητέρα του από το Μεσοχώρι. Πέθανε στις 6 Αυγούστου του 1998.

Λήμμα υπό κατασκευή

  1. Πάνω Χορός από Μεσοχώρι Καρπάθου, Μηνάς Κ. Παπαμηνάς, Μανώλης Γ. Μάλτας – youtube
  2. Σούστα Καρπάθου, Μηνάς Κ. Παπαμηνάς, Μιχάλης Β. Μαυρολέων, Μανόλης Γ. Φελλουζής, Βαλτιμόρη, 1976, youtube

Παυλίδης, Ιωάννης (εξ Ολύμπου)

Views: 169

Ο Γιάννης Ν. Παυλίδης,  οργανοπαίχτης από την Όλυμπο. Γεννήθηκε το 1932 και πέθανε το 2006.

“Πρωτογλεντιστής” της Ολύμπου.

*** το άρθρο βρίσκεται υπό συγγραφή ***

  1. Συνέντευξη του Γιάννη Παυλίδη στον Γ. Χατζηβασίλη, Όλυμπος 2005.
  2. Σελίδα αφιερωμένη στη μνήμη του Γιάννη Παυλίδη στο facebook (της Καλλιόπης Μιχ. Πρωτόπαπα)
  3. Ο Γιάννης Παυλίδης, παραμονή της Παναγίας Βρυσιανής, Μεσοχώρι, 1992 , video, youtube.com

Χατζη-Ηλίας Γ. Οικονόμου, παραστάτης Καρπάθου

Views: 287

Άτυπο σκίτσο νησιώτη – αντί πραγματικής εικόνας για το Χ” Οικονόμου

Ο Χατζηλίας (Χατζη-Ηλίας) Οικονόμου ήταν Έλληνας αγωνιστής της Επανάστασης του 1821, καραβοκύρης και πολιτικός από την Κάρπαθο. Ήταν πληρεξούσιος (Παραστάτης) Καρπάθου στις εθνοσυνελεύσεις του Άστρους (Β’) το 1823 και του Άργους (Δ’) το 1829. Συγκρούστηκε με τον μητροπολίτη Καρπάθου Νεόφυτο. Ο τελευταίος, μάλιστα, απέστειλε επιστολή προς το Υπουργείο της θρησκείας το 1823, αποκαλώντας τον Οικονόμου “αντίθεο” και “αποστάτη της Ορθοδοξίας” [1].

Ο Λαογράφος και Ιστορικός Μιχαήλ Μιχαηλίδης – Νουάρος τον περιγράφει:

«… ο επιφανέστερος πολίτης της Καρπάθου κατά τους χρόνους της Ελληνικής Επαναστάσεως, λόγω μορφώσεως πλούτου και γένους … »

Ο επίτιμος καθηγητής Φιλοσοφίας στο ΕΚΠΑ κ. Θ. Πελεγρίνης χαρακτήρισε το Χ.Ο. ως «Σύμβολο της Εθνικής Ταυτότητας των Καρπαθίων» [7]:

Ο Χατζηλίας με την εθνική του δράση συμβολίζει το δικαίωμα των Καρπαθίων να σεμνύνονται να λένε πως πατρίδα τους είναι ένα αιγαιοπελαγίτικο νησί, ακριτικό, για το οποίο ο ξεχωριστός εκείνος συντοπίτης των συνέβαλε με τον φλογερό του πατριωτισμό, ώστε να αποτελέσει αναπόσπαστο μέλος της Νέας Ελληνικής Πολιτείας εξ αρχής, από την ώρα της δημιουργίας της –ένα δικαίωμα που απηχεί, ασφαλώς, την συνείδηση του Έθνους όλου.

Η Πολιτική του Δράση

  • Προύχοντας του Μεγάλου Χωριού (σημερινού Απερίου) Καρπάθου
  • Εκλεγμένος Παραστάτης Καρπάθου στη Β’ και Δ’ Εθνοσυνέλευση
  • Διεκδίκησε σθεναρά την παρουσία της Καρπάθου στο νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος (συμφωνία του Λονδίνου, 1829)
  • Αγωνίστηκε για την τήρηση της τάξης στην επαναστατημένη Κάρπαθο, λόγω της παρουσίας ατάκτων ενόπλων από τη γειτονική Κρήτη
  • Δέχθηκε και διαχειρίστηκε διαφωνίες από τους τοπικούς του πολιτικούς αντιπάλους.
  • Ήλθε σε σύγκρουση με τον τότε Μητροπολίτη Καρπάθου Νεόφυτο, ο οποίος τον κατήγγειλε στο ελληνικό κράτος, πιθανόν να τον εξω-εκλησίασε, αλλά τελικά τον συγχώρεσε με δεύτερη επιστολή του μερικά χρόνια μετά.

Η Εθνική του Δράση

  • Πιθανότατα μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία από το Δ. Θέμελη.
  • Ήταν πρωτοστάτης στην κατασκευή και δωρεά του «πλοίου της Καρπάθου», που παραχωρήθηκε στον Ανδρέα Μιαούλη και έλαβε μέρος στην Ναυμαχία του Γέροντα (1824).
  • Πρωτοστάτησε στην οικονομική συνδρομή της Καρπάθου στον αγώνα του έθνους, εν τω μέσω ταυτόχρονης φορολογίας στους Οθωμανούς.
  • Δώρησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του στον αγώνα.

… μέλη συνολοπληρωτικά του Ελληνικού Κράτους …

Μοναδική είιναι η παραπάνω ρήση του στην επιστολή που έστειλε μαζί με το Γεώργιο Ψαρουδάκη στον Ι. Καποδίστρια, διαμαρτυρόμενος για την μη ενσωμάτωση της Καρπάθου στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος:

«…Οι Καρπάθιοι, πειθόμενοι εις την ένορκον και πασιφανή διακήρυξιν των συνελεύσεων του Έθνους, ότι όλοι όσοι έλαβον τα όπλα εις τον ιερόν τούτον αγώνα, είναι ένα αδιάσπαστονΈθνος, ήλπιζάν δικαίως να είναι μέλη συνολοπληρωτικά του Ελληνικού Κράτους, έτι μάλλον ως μη έχοντες ποτέ κατοίκους Τούρκους, ούτε ιδιοκτησίας Τουρκικάς εις την Νήσον των.

Αλλά παρά πάσαν ελπίδα βλέπουν, οτι η πράξι, η γενόμενη εν Λονδίνο την 22 Μαρτίου του παρόντος έτους από τους Πληρεξούσιους Αντιπροσώπους των Τριών Συμμάχων Βασιλέων, διορίζει όρια της Ελλάδος, κατά τα οποία η Κάρπαθος καταδικάζεται να εγκαταλειφθή εις την λυσσώδη εκδίκηση των άσπονδων εχθρών του Χριστιανισμού …» (5/8/1829)  [6].

Η δολοφονία του

Δολοφονήθηκε το φθινόπωρο του 1829, μερικούς μήνες πριν την παραπάνω επιστολή, από τον Ι. Μπαϊρακτάρη, άτακτο ένοπλο αντάρτη από την Κρήτη. Αρκετά χρόνια μετά, έγινε δίκη για το περιστατικό και καταδικάστηκε  σε χρηματική ποινή το αφεντικό του Μπαϊραχτάρη, για τις πράξεις του.

Η συνολική του προσφορά

  • Ως πολιτικός πέτυχε την εθελούσια συμμετοχή των Καρπαθίων στην εθνεγερσία αν και η Κάρπαθος βρισκόταν σε μικρή απόσταση από την ισχυρά οθωμανο-κρατούμενη Ρόδο.
  • Πέτυχε την προσάρτηση της Καρπάθου στην Επαρχία Σαντορίνης.
  • Επιχειρηματολόγησε και διεκδίκησε τη συμμετοχή της Καρπάθου στο νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος με τη Συμφωνία του Λονδίνου του 1829.
  • Δυστυχώς η δολοφονία του και η επιστροφή της Δωδεκανήσου στους Οθωμανούς έπληξαν προσωρινά το μέγεθος της προσφοράς του.
  • 109 χρόνια αργότερα (1947) η Δωδεκάνησος ενσωματώθηκε στην Ελλάδα, αποκορύφωμα των αγώνων των Καρπαθίων και Δωδεκανησίων για την Ελευθερία που και εκείνος ενέπνευσε.

Η προτομή του στο Απέρι της Καρπάθου

Στις 12/8/2022 αποκαλύφθηκε η προτομή του μνημείου του στη γενέτειρα του το Απέρι της Καρπάθου. Η προτομή του Χ.Ο. φιλοτεχνήθηκε από το γλύπτη κ. Χαράλαμπο Νεονάκη (https://www.neonakis-art.gr/) με βάση τα ιστορικά στοιχεία που είναι διαθέσιμα, ενώ δεν έχει βρεθεί καμμιά απεικόνικση του.

Με τα ενδυματολογικά στοιχεία της εποχής εικονίζεται ένα πολιτικό πρόσωπο, ενώ το βλέμμα του εμφανίζεται αυστηρό και ταυτόχρονα αποφασιστικό  [8].

Πηγές και Αναφορές

  1. Χατζηλίας Οικονόμου, el.wikpedia.org, άρθρο στη wikipedia.
  2. Αρθρο του Ανδρέα Μακρή από το βιβλίο του, δημοσιευμένο στην Εφημερίδα Καρπαθιακή.
  3. Εκτενές άρθρο του Ανδρέα Μακρή από το βιβλίο του δημοσιευμένο στα Καρπαθιακά Νέα.
  4. Οικονόμου Χατζή-Ηλίας (Εθνοσυλεύσεις και Βουλευτικό), κόμβος της Βουλής των Ελλήνων.
  5. Ο Ήρωας Χατζηλίας Οικονόμου – Ιστορίες από την Κάρπαθο του 1821, βιβλίο του Μηνά Ν. Παπαγεωργίου.
  6. Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, ιστότοπος: paligenesia.parliament.gr . Η Επιστολή στάλθηκε στις 5/8/1829, μερικούς μήνες πριν δολοφονηθεί ο Χ.Ο.
  7. Ο Χατζηλίας Οικονόμου ως σύμβολο της εθνικής ταυτότητας της Καρπάθου, ηλεκτρονική εφημερίδα «Ομόνοια».
  8. Το μνημείο του Χατζηλία Οικονόμου στο Απέρι, ηλεκτρονική εφημερίδα «Ομόνοια».