Ένας από τους πρώτους τουριστικούς χάρτες της Καρπάθου, από τον Γιάννη Τσέρκη (1971)
Ένας από τους πρώτους αν όχι ο πρώτος τουριστικός χάρτης της Καρπάθου που φιλοτεχνήθηκε από το Ι. Τσέρκη, δάσκαλο, το 1971, στις αρχές της τουριστικής ανάπτυξης της Καρπάθου.
Πρόκειται για καλλιτεχνικό χάρτη, που σημειώνονται οι αρχαιότητες, οι φυσικές ομορφιές, πόλεις, οικισμοί, και παραλίες.
Στο οπισθόφυλλο περιλαμβάνεται κατάλογος από τα αξιοθέατα του νησιού καθώς και Συνοπτική Ιστορία της Καρπάθου στα ελληνικά και αγγλικά.
Απεικονίζεται με την άδεια του συγγραφέα.
Πηγές και αναφορές
Ο χάρτης της Καρπάθου, του Ι. Τσέρκη
Συνέντευξη με το συγγραφέα Ι. Τσέρκη, 8/2023, Διαφάνι.
Το Παραδοσιακό (Καφενείο, Εστιατόριο και ψητοπωλείο) βρίσκεται στο Απέρι της Καρπάθου υπό τη διοίκηση του Γιώργου Ούκα και της Δήμητρας Ζαβόλα. Στεγάζεται στο ιστορικό Καφενείο Τερψιθέα, του Εμμ. Τσαγκάρη [1].
Ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Ιανουάριο του 2024.
Περισότερες λεπτομέρειες στη σελίδα του στο facebook [2]:
Η επανάσταση της Καρπάθου αποτέλεσε συγκροτημένη προσπάθεια των κατοίκων της Καρπάθου να αποτινάξουν τον Ιταλικό ζυγό, τον Οκτώβρη του 1944, καθώς τα γερμανικά στρατεύματα εγκατέλειψαν την Κάρπαθο αφήνοντας πίσω 250 περίπου οπλισμένους και γυμνασμένους Ιταλούς στρατιώτες.
Μνημείο της Επανάστασης της Καρπάθου, Μενετές
Η επανάσταση ξεκίνησε από τις Μενετές στις 5-Οκτωβρίου-1944 όπου οι κάτοικοι προέβαλλαν σθεναρή αντίσταση στον ιταλό κατακτητή, εξοπλιζόμενοι με όπλα και πολεμοφόδια. Στην εξέγερση τους συμπαραστάθηκαν και κάτοικοι της Αρκάσας.
Η επανάσταση οδήγησε στη συγγραφή «επαναστατικού μανιφέστου» υπό τη μορ΄φή πατριωτικής επιστολής (7/10/1944) που στάλθηκε με πλοιάριο στην εξόριστη ελληνική κυβέρνηση που βρισκόταν στο Κάϊρο (10/10/1944). Η επιστολή αυτή εξέφραζε επίσης και την επιθυμία του Καρπαθιακού λαού να ενωθεί με στο ελληνικό κράτος, εκπληρώνοντας το πρωαιώνιο πόθο των κατοίκων του. Έφερε μάλιστα 53 υπογραφές επιφανών Καρπαθίων και Κασίων, από όλα τα χωριά, άτυπων αντιπροσώπων των κατοίκων.
Η κατάληξη της επανάστασης ήταν αίσια. Αποφέχθηκαν οι αιματοχυσίες και η αντιπαράθεση με τα ιταλικά στρατεύματα κατοχής, τα οποία μάλιστα οδηγήθηκαν σε συνθηκολόγηση και υπέγραψαν σύμφωνο παράδωσης.
Η επιστολή έφτασε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, παραδόθηκε στην Ελληνική κυβέρνηση και στους συμμάχους, και προκάλεσε την άμεση ανταπόκριση των συμμαχικών δυνάμεων. Τα συμμαχικά πλοία «Τερψιχόρη» και «Κλήβελαντ» κατέπλευσαν στην Κάρπαθο και Κάσο, μετέφεραν συμμαχικά στρατεύματα και εφόδια, ενώ οι Βρετανικές δυνάμεις ανέλαβαν αμαχητί τη διοίκηση του νησιού.
Η καθιέρωση της τοπικής εθνικής εορτής
Με το ΦΕΚ 46/11-3-1969 καθιερώνεται η 5η Οκτωβρίου 1944, ως τοπική εθνική εορτή της Καρπάθου.
Τα κυριώτερα γεγονότα των ημερών
5η Οκτωβρίου 1944, η ημέρα έναρξης της Επανάστασης στις Μενετές, όπου οι κάτοικοι εξεγέρθηκαν αμφισβητώντας την Ιταλική κυριαρχία της Καρπάθου. Συνέβαλαν και οι κάτοικοι της Αρκάσας.
6η Οκτωβρίου 1944, Συγκρότηση στο Απέρι της Παγκαρπαθιακής Διοικητικής Επιτροπής – Συγκρότηση Επαναστατικής Επιτροπής Πυλών.
7η Οκτωβρίου 1944, Υπογραφή στο Απέρι από τους Εκπροσώπους των Καρπαθίων και Κασίων του μηνύματος με το οποίο απευθύνονταν στην Εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση του Καΐρου και κήρυσσαν την Ένωση των δυο νησιών με τη μητέρα Ελλάδα.
8η Οκτωβρίου 1944, Ύψωση της Ελληνικής σημαίας από τους Ολυμπίτες – Διοργάνωση Πανηγυρικών Τελετών για την Πρώτη Ημέρα Ελευθερίας της ιστορικής κοινότητας.
9η Οκτωβρίου 1944, Υπογραφή της “Ενδιάμεσης Συμφωνίας Παραδόσεως” των Ιταλών στο Απέρι – Διορισμός Επιτροπής Πληρεξουσίων Κοινότητας Βωλάδας.
10η Οκτωβρίου 1944, Αναχώρηση της Αποστολής Σωτηρίας των Επαναστατημένων Καρπαθίων με το σκάφος «ΚΑΡΠΑΘΟΣ» (“IMMACOLATA”) από το Φοινίκι με προορισμό την Αίγυπτο – Συγκρότηση Επαναστατικής Επιτροπής Μεσοχωρίου.
11η Οκτωβρίου 1944, Υπογραφή του “Οριστικού Συμφώνου Παραδόσεως” των Ιταλών στο Απέρι.
12η Οκτωβρίου 1944, Αφοπλισμός της Φινάτσας του Διαφανιού και της Καραμπινιερίας της Ολύμπου από Επαναστατικό Απόσπασμα – Συγκρότηση της Επαναστατικής Επιτροπής Ολύμπου.
13η Οκτωβρίου 1944, Συγκρότηση δύο παράλληλων Επαναστατικών Επιτροπών στα Σπόα.
14η Οκτωβρίου 1944, Άφιξη της “Επταμελούς Αποστολής Σωτηρίας των Καρπαθίων” στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
16η Οκτωβρίου 1944, Αναχώρηση των Βρετανικών πολεμικών πλοίων “Τερψιχόρη” και “Κλήβελαντ” από την Αλεξάνδρεια για την παραλαβή των ήδη απελευθερωμένων νήσων Καρπάθου και Κάσου.
17η Οκτωβρίου 1944, Άφιξη των συμμαχικών πλοίων στα Πηγάδια της Καρπάθου και στο Φρυ της Κάσου – Αποβίβαση συμμαχικού στρατιωτικού αγήματος – Παραλαβή των παραδοθέντων Ιταλών της Κάτω Καρπάθου και της Κάσου.
18η Οκτωβρίου 1944, Προσέγγιση του “Κλήβελαντ” στο Διαφάνι και παραλαβή των υπολειπόμενων Ιταλών αιχμαλώτων της Ολύμπου – Επιστροφή των συμμαχικών πλοίων στην Αίγυπτο.
Βιβλίο του Μανώλη Σοφίλλα που καταγράφει σε Βυζαντινή σημειογραφεία 118 τραγούδια και σκοπούς της Καρπάθου. Κυκλοφόρησε το 2021.
Συνοδεύεται από ψηφιακό δίσκο με εκτελέσεις των σκοπών και των τραγουδιών, καθώς και βίντεο με παράλληλη συσχέτιση των σκοπών με τη βυζαντινή τους γραφή.
Βιβλίο με τίτλο: «Τα Ακριτικά μου», Βιβλίο του Ηλία Εμμ. Βασιλαράς εκδόθηκε το 2019. Περιέχει «ακριτικά τραγούδια» με σύγχρονη θεματολογία, όπως την την Ιταλοκρατία, την Επανάσταση της Καρπάθου, τη Κυπριακή τραγωδία του 1974, κ.λ.π. Συνοδεύεται από ψηφιακό δίσκο στον οποίο Καρπάθιοι απαγγέλλουν με την τοπολαλιά του χωριού τους τα ποιήματα του Ηλία.
