Category: πρόσωπο

Χριστόφορος Σακελλαρίδης, εξ Απερίου

Views: 9

Χριστόφορος Φρ. Σακελλαρίδης, Διδάσκαλος

Ο Διδάσκαλος Χριστόφορος Φρ. Σακελλαρίδης υπηρέτησε στο Απέρι της Καρπάθου, και κατείχε και τη θέση του Γραμματέα της Μητρόπολης Καρπάθου την εποχή της Ιταλοκρατίας.

*** λήμμα σε συγγραφή ***

Μιχαήλ Παπαβασιλείου Πετρίτης, εξ Απερίου

Views: 73

Ο Μιχαήλ Παπαβασιλείου Πετρίτης ήταν γιατρός, λόγιος, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Γεννήθηκε στο Απέρι Καρπάθου το 1885 και πέθανε στο χωριό του το 1946. Παρακολούθησε τα μαθήματα του Δημοτικού Σχολείου στο Απέρι, αλλά το 1899 μετανάστευσε με τον πατέρα του στην Βουρνόβα της Μικράς Ασίας, όπου φοίτησε στην εκεί Ευαγγελική Σχολή.

Ο Πατέρας του ήταν ο παπα-Βασίλης Πετρίτης, ιερέας στη Μητρόπολη Καρπάθου με σημαντικό ποιμαντικό και συγγραφικό έργο. Ο παππούς του Πνευματικός ίδρυσε το πρώτο σχολείο της περιοχής στο Κάστρο του Μεγάλου Χωριού (σημερινό Απέρι και Βωλάδα).

Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ειδικεύτηκε στην Γυναικολογία στο Παρίσι. Ως φοιτητής ανέπτυξε σπουδαία πνευματική δραστηριότητα. Ίδρυσε τότε στην Αθήνα, το 1905, την πρώτη εφημερίδα του νησιού μας «Η Κάρπαθος», μαζί με τον συνεργάτη του Εμμ. Καφετζόπουλο, από το Απέρι. Ο Καφετζόπουλος ήταν επίσης φοιτητής της Φιλολογίας στην Αθήνα. Η εφημερίδα «Κάρπαθος» εκδιδόταν στην αρχή κάθε εβδομάδα και μετά έγινε δεκαπενθήμερη. Κυκλοφόρησε για τρία χρόνια (1905,1906,1907).

Παντρεύτηκε στην Κάρπαθο τη Σταματίνα Νισύριου του Πολυχρόνη, με την οποία απέκτησε 5 παιδιά, τη Πολιτεία, Βασιλεία, Ζωή, Βασίλη και Φωτεινή – Νεφέλη. Αγαπούσε την αρχαία ελληνική γραμματεία και γι’ αυτό έδωσε αρχαιοελληνικά ονόματα σε μερικά από τα  παιδιά του, πράγμα ασυνήθιστο για την εποχή εκείνη.

Ίδρυσε ακόμη την εφημερίδα «Η Κουρεττού», που στο Καρπαθιακό γλωσσικό ιδίωμα, σημαίνει κουτσομπόλα. Ήταν εφημερίδα μικρού σχήματος, τετρασέλιδη και εκδόθηκε στην Αθήνα μόνο σε δύο φύλλα (27 Ιανουαρίου 1908 το πρώτο και 7 Φεβρουαρίου 1908 το δεύτερο). Την έκδοση της εφημερίδας αυτής δεν υπέγραφε με το όνομα του αλλά με το ψευδώνυμο Μ.Κ., παραπλανητικά. Το περιεχόμενο της εφημερίδας αυτής ήταν σατιρικό. Την εφημερίδα «Η Κουρεττού» μελέτησε σε άρθρο του παλαιότερα ο αείμνηστος δικηγόρος και φιλόλογος, από τις Μενετές, Ντίνος Α. Μελάς, διδάκτωρ Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο Πετρίτης εξέδωσε επίσης το «Καρπαθιακό Ημερολόγιο» , που ήταν ετήσια έκδοση.

Εκδόθηκαν όμως μόνο δύο τεύχη (1906-1907). Εκεί, δημοσίευσε πρωτογενές λαογραφικό υλικό από την Κάρπαθο. Ο Πετρίτης θεωρείται από τους Καρπάθιους λαογράφους και ιστορικούς ως ένας άνθρωπος με πρωτοποριακές ιδέες και εμπνεύσεις. Με τις παραπάνω εκδόσεις και τα κείμενά του, προέβαλε το νησί μας στις αρχές του εικοστού αιώνα.

Σε αναγνώριση του έργου του ο Δήμος Καρπάθου έδωσε το όνομα του σε κεντρική οδό στη γενέτειρά του στο Απέρι.

Πηγές και Αναφορές

  1. Μιχαήλ Παπαβασιλείου Πετρίτης, του Μηνά.Αλ.Αλεξιάδη, Ομότιμου Καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
  2. Ιστορία της Καρπάθου, Μιχάλης Μιχαϊλίδης-Νουάρος.

Θανάσης Τσιβγάς, εκ Πυλών

Views: 75

Φωτογράφος της Καρπάθου και καλόγηρος, σήμφωνα με το άρθρο το Μανόλη Δημελά [1].

Μια εμβληματική του φωτογραφία αυτή της ανάρτησης της ελληνικής σημαίας στις Πυλές τον Αύγουστο του 1920 εν τω μέσω της Ιταλοκρατίας [2]

Το άρθρο βρίσκεται υπό συγγραφή

  1. Θανάσης Τσιβγάς, ο καλόγερος της Καρπάθου, του Μανόλη Δημελλά, Ροδιακή, 12/6/2019
  2. 1920-08-08 Πυλές – Ύψωση της Ελληνικής Σημαίας, Καρπαθοπαίδεια

Γιάννης Εμμ. Γεργατσούλης, εξ Απερίου

Views: 115

Γιάννης Εμμ. Γεργατσούλης (- 1973)

Ο Γιάννης Εμμ. Γεργατσούλης, υιός του Εμμανουήλ Γεργατσούλη και της Μαρούκλας Χρυσού, κόρης του Ιω΄άννη Δ. Χρυσού γεννήθηκε στο Απέρι. Νυμφεύθηκε τη Σεβαστή Βασ. Σκούλλου και απέκτησε 4 παιδιά.

Πέθανε απροσδόκητα το 1973.

Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους οργανοπαίχτες του νησιού, με χαρακτηριστικό μουσικό ύφος της λύρας του.

Διασώθηκαν ορισμένες ιδιωτικές ηχογραφήσεις καθώς και δίσκος βινυλίου μαζί με το Μιχαήλ Αναγνωστόπουλο (Υψηλό), που ηχογραφήθηκε στην Αθήνα δεκαετία του 60.

Σημ. Το λήμμα βρίσκεται σε επεξεργασία

Πηγές – Αναφορές

  1. “Ανάθεμα σε Ξενιτιά”, μουσικό απόσπασμα, Στιγμές Γεμάτες Κάρπαθο, https://www.karpathos.net/1483
  2. Φωτογραφία από γάμο στο Απέρι που παραχώρησαν οι συγγενείς του
  3. https://efimeridaomonia.wordpress.com/2022/02/20/giannis-chryssos-tree/ γενεαλογικό δένδρο Ιωάννη Δ. Χρυσού, Εφημερίδα Ομόνοια

Ευγένιος Μαστοράκης – Μητροπολίτης Καρπάθου και Κάσου [1908-1912]

Views: 102

Ο Μητροπολίτης Καρπάθου και Κάσου Ευγένιος Μαστοράκης

Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Ευγένιος (κατά κόσμον Αριστείδης) Μαστοράκης γεννήθηκε το 1843 στο χωριό Μεσαθούρι [της Κοινότητας Λαμύρων, η οποία ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Άνδρου του Δήμου Άνδρου] του νησιού της Άνδρου. Σπούδασε Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια εργάστηκε ως Καθηγητής στην Αγγλία και ως Σχολάρχης στη Λέρο και στην Κάσο.

Υπηρέτησε ως Ιεροκήρυκας της Μητροπόλεως Εφέσου και ως Εφημέριος στο Διπλοκιόνιο και τον Ιερό Ναό Σωτήρος Χριστού Γαλατά της Κωνσταντινουπόλεως (Μάιος-Ιούνιος 1899).

Στις 17 Ιουνίου 1899 εξελέγη τιτουλάριος Επίσκοπος Συνάδων, έχοντας συνυποψηφίους τον Αρχιμανδρίτη Μιχαήλ Τριανταφυλλίδη, Προϊστάμενο του Ιερού Ναού Παναγίας Καφατιανής Γαλατά Κωνσταντινουπόλεως και τον Αρχιμανδρίτη Πολύκαρπο Θεολογίδη, Προϊστάμενο του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Τζιβαλίου Κωνσταντινουπόλεως. Στις 27 Ιουνίου 1899 χειροτονήθηκε στον Ιερό Ναό Σωτήρος Χριστού Γαλατά Κωνσταντινουπόλεως τιτουλάριος Επίσκοπος Συνάδων, Βοηθός Επίσκοπος της Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως και Αρχιερατικός Προϊστάμενος της Κοινότητος Γαλατά. Τη χειροτονία τέλεσε ο Μητροπολίτης Βερροίας Κωνστάντιος, συμπαραστατούμενος από τους Μητροπολίτες Μαρωνείας Ιωακείμ και Ελευθερουπόλεως Διονύσιο.

Το 1907 διετέλεσε Βοηθός Επίσκοπος της Μητροπόλεως Γρεβενών κοντά στον τότε Μητροπολίτη Αγαθάγγελο Κωνσταντινίδη (Μάγνη).

Στις 31 Ιουλίου 1908 εξελέγη Μητροπολίτης Καρπάθου και Κάσου. Εκοιμήθη στις 28 Μαΐου 1912 συνεπεία καρδιακής παθήσεως, δέκα μέρες μετά την έναρξη της Ιταλικής στρατιωτικής κατοχής της Καρπάθου.

Τα οστά του βρίσκονται σε καλλιμάρμαρο τάφο, πίσω ἀπό τό ἱερό τοῦ Καθολικοῦ της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Αγίου Γεωργίου Βασσών Καρπάθου.

Πηγές

  1. Άρθρο του Γιώργου Νικ. Τσαμπανάκη στα «Καρπαθιακά Νέα», Μάιος 2022, (https://www.karpathiakanea.gr/110-xronia-ekdim8a-mitr-mastoraki-tsabanakis/)
  2. Φωτογραφία από τα πορτρέτα των Μητροπολιτών, κτήριο Ιεράς Μητροπόλεως Καρπάθου και Κάσου, Απέρι.

Παναγιώτης Κουμπής, εξ Απερίου

Views: 146

Παναγιώτης Κουμπής, 1966-1927

Γεννήθηκε το 1866 , γυιός του Μελετίου Κουμπή από τα Μέγαρα, και της Φωτεινής Φωκά από την Κάρπαθο. Υπήρξε διακεκριμένο μέλος της Καρπαθιακής γής και πασίγνωστων μεταξύ των ναυτικών κύκλων της Ελλάδας [1].

Ερευνητής, μεγαλόψυχος, πολυμαθής, εύστροφος, πολυτάλαντος και ξεχωριστός στο ναυτικό επάγγελμα, που ακολούθησε τον πατέρα του, επίσης ναυτικού και καπετάνιου.

Άριστος πλοίαρχος και ναυτο-διδάσκαλος, τιμήθηκε και από την Ελληνική και την Οθωμανική κυβέρνηση για τις ανδραγαθίες του κατά τη διάρκεια του ναυτικού του επαγγέλματος.

Η δράση του ως Πλοίαρχος 

Ταξιδεύει αδιάκοπα από το 1895 μέχρι το 1913, συναντάμε τον Παναγιώτη Κουμπή κυβερνήτη, στα πιο κάτω ατμόπλοια [2]:

  • 1895 Rhodes (Joley)
  • 1896 Nikolaos (Hatzidaout)
  • 1899 Eleni (Pantaleon)
  • 1901 Elli (Hatzidaout)
  • 1901 Ourana (Pantaleon)
  • 1902 Sofia (Hatzidaout)
  • 1907 Maria (Hatzidaout)
  • 1907 Olympia (Hatzidaout)
  • 1908 Rhoden (Othoman)

Αστρονομικές δράσεις

Ηλιακό ρολόι του Π. Κουμπή στη Βωλάδα Καρπάθου

Μελέτησε και κατασκεύασε ηλιακά ρολόγια, φορητά και επιτοίχια, ένα που ακόμη σώζεται στην εκκλησία της Βωλάδος και στο Πανορμίτη της Σύμης. Δικό του ηλιακό ρολόι σωζόταν μέχρι πρόσφατα στην εκκλησία της Παναγιάς της Ευαγγελίστριας στα Πηγάδια Καρπάθου.

Υπήρξε Δήμαρχος Καρπάθου, Λιμενάρχης, Διευθυντής της Δασονομικής Υπηρεσίας Καρπάθου και ιδρυτής της Ναυτικής Σχολής της Σύμης.

Ο Θάνατός του

Απεβίωσε το 1928, σε ηλικία 60 ετών από οξύ καρδιακό επισόδειο. «Στον επικήδειο, που εκφώνησε ο δάσκαλος Σακελλαρίδης, κατέγραψε τη δράση του εκλιπόντα και τον χαρακτήρισε “Νέστορα” της Καρπάθου. Πρόκειται για τον σοφό άντρα, που επέστρεψε στα πατρογονικά του, έπειτα από πολλά ταξίδια, και πρόσφερε από το βάθος του μυαλού και της ψυχής του όλες τις γνώσεις και τις εμπειρίες του. Εκείνος, ο Παναγιώτης Κουμπής, κατασκεύασε τις μεριδιάνες, τα πρώτα ηλιακά ρολόγια της Καρπάθου, στις αυλές των εκκλησιών, αφού πίστευε πως η γνώση ήταν και είναι υποχρεώση να δοθεί, ένα κτήμα που ανήκει σε όλους» [2].

Πηγές και αναφορές

  1. Λεύκωμα Ομονοίας Απεριτών, 2011, Σελίδα 198.
  2. “ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΚΟΥΜΠΉΣ, Ο ΠΡΩΤΟΚΑΠΕΤΆΝΙΟΣ (ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΌΜΟΣ) ΤΗΣ ΚΑΡΠΆΘΟΥ“, άρθρο του Μ. Δημελά, https://www.karpathianrevolution.gr/kapetan-panagiotis-koubis/

Ντε Βέκκι

Views: 69

Tο Δεκέμβριο του 1936 διορίστηκε πολιτικός και στρατιωτικός διοικητής των ιταλοκρατούμενων Δωδεκανήσων απολαμβάνοντας αυξημένες αρμοδιότητες ως αντικαταστάτης του Μάριο Λάγκο

Ως κυβερνήτης των Δωδεκανήσων επέβαλε σκληρή πολιτική για τον γοργό εξιταλισμό των Ελλήνων της επικράτειάς του, θεωρώντας τις ενέργειες του προκατόχου του ανεπαρκείς. Για αυτόν τον σκοπό έλαβε μια σειρά από μέτρα όπως η επιβολή της ιταλικής γλώσσας, η μετατροπή των ελληνικών σε προαιρετικό μάθημα των πρώτων τάξεων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, η απαγόρευσης χρήσης της ελληνικής τόσο στους δημόσιους χώρους όσο και στις ιδιωτικές συζητήσεις, η αθρόα εισαγωγή εκπαιδευτικών από την Ιταλία σε συνδυασμό με την εκδίωξη Ελλήνων δασκάλων που θεωρήθηκαν ανεπιθύμητοι, η αναστολή λειτουργίας των τοπικών κοινοτικών συμβουλίων, η πολεμική εναντίον της τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η υποχρεωτική εγγραφή της νεολαίας σε φασιστικές οργανώσεις κ.ά. Αποκορύφωμα της πολιτικής του υπήρξε το κλείσιμο όλων των ελληνικών (αλλά και μουσουλμανικών) σχολείων το 1938 και η κατάργηση των Ορθόδοξων κοινοτήτων στις αρχές του 1940.

  1. Ντε Βέκκι, wikipedia,

Μανώλης Κασσώτης, Μαθηματικός, Συγγραφέας

Views: 112

Ο Μανώλης Κασσώτης είναι Μαθηματικός, Επαγγελματίας Πληροφορικής, Μελετητής και Συγγραφέας. Στο ενεργητικό του βρίσκονται δεκάδες άρθρα και βιβλία σχετικά με την Κάρπαθο, την Ομογένεια και τα Δωδεκάνησα γενικότερα. Ζεί και δραστηριοποιείται στην Αμερική.

Γεννήθηκε στην Κάρπαθο και μετά την αποφοίτηση του από το Γυμνάσιο Καρπάθου φοίτησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε στην Αμερική για ανώτερες σπουδές, στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά, στο Currant Institute of Mathematical Science με υποτροφία από το National Science Foundation.

Εργάσθηκε σε Αμερικανικές τεχνολογικές εταιρίες και δίδαξε ως visiting professor σε Αμερικανικά πανεπιστήμια. Ασχολήθηκε με τους Δωδεκανησιακούς συλλόγους και έγραψε δέκα βιβλία και εκατοντάδες άρθρα και μελέτες που έχουν σχέση με την Κάρπαθο, τα  Δωδεκάνησα και την Δωδεκανησιακή παροικία της Αμερικής.

Τιμήθηκε από την πόλη της Ρόδου, την πόλη Greece, NY και την Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Δωδεκανήσου.

[Το λήμμα αυτό είναι υπό κατασκευή]

Συγγραφική Δραστηριότητα

  1. Η Κάρπαθος Στο Βο Παγκόσμιο Πόλεμο, Στέγη Γραµµάτων και Τεχνών ∆ωδεκανήσου Ρόδος, ∆ωδεκάνησα, 2012
  2. Παναγιά Λαρνιώτισσα
  3. ΚΑΡΠΑΘΙΑΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
  4. Η Βαγγελίστρα Της Καρπάθου
  5. Μελαγχολική Άνοιξη

Πηγές:

  1. Μανώλης Κασσώτης, Εφημερίδα Καρπαθιακή

Μάριο Λάγκο, Ιταλός Διοικητής Δωδεκανήσων (1878-1950)

Views: 372

Ο Μάριο Λάγκο ήταν ο Στρατιωτικός Διοικητής των Ιταλικών κατοχικών δυνάμεων στη Δωδεκάνησο. Κυβέρνησε την πρώτη εποχή της Ιταλοκρατίας, επιδεικνύοντας ένα μετριοπαθές τρόπο διοίκησης ή το πολιτισμένο πρόσωπο του φασισμού [1].

Γεννήθηκε στην Σαβόνα το 1878 και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Γένοβα. Διατέλεσε πρόξενος και πρεσβευτής, και διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών της Ιταλίας.

Ορίστηκε ο επικεφαλής της Ιταλικής Αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη της Λωζάνης [2], όπου τα Δωδεκάνησα δόθηκαν ως κτήση στην Ιταλία. Διορίσθηκε ο πρώτος  διοικητής των νήσων του Αιγαίου (Δωδεκάνησα) το 1923.

Το 1936 αποπέμφθηκε από τον ίδιο τον Μουσολίνι γιατί «δεν προήγαγε τη φασιστική αντίληψη διοίκησης των νήσων». Αντικαταστάθηκε από τον κατά πολύ σκληρότερο Ντε Βέκκι, απόλυτα έμπιστο αξιωματούχο του Μουσολίνι.

Σε απόλυτη δυσμένεια από το φασιστικό καθεστώς, πέθανε ξεχασμένος στο νησί Κάπρι της Ιταλίας, στις 27 Μαΐου του 1950.

Το άρθρο βρίσκεται σε συγγραφή

Πηγές – Αναφορές

  1. Μάριο Λάγκο: Δόλιος διοικητής ή εθνικός ευεργέτης; Εφημερίδα Ροδιακή, 22/7/2017
  2. Η συνθήκη της Λωζάνης στη Wikipedia