Contents
Views: 0
Ο Ανδρέας Λεντάκης, γεννήθηκε στο Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας το 1935, με καταβολές από την Κάρπαθο. Συγκεκριμένα ο πατέρας του από την Όλυμπο της και η μητέρα του από τις Μενετές. Αποτελεί μια σημαντική προσωπικότητα της Ελλάδος και της Καρπάθου ειδικότερα, ως πολιτικός, συγγραφέας, στοχαστής, φιλόλογος και ιστορικός.
Ο Ανδρέας Λεντάκης είχε την ατυχία να ορφανέψει τριών χρονών από μητέρα και έκτοτε τον μεγάλωσε η θεία του και αδελφή της μητέρας του Ευδοξία Μιχ. Νουάρου με τον σύζυγό της Ανδρέα Κουσουμπέση, καταγόμενο από την Πορταριά του Πηλίου. Η συνεισφορά του άτεκνου αυτού ζεύγους στην ανατροφή του Αντρέα ήταν καθοριστική, αφού στα εννέα του χρόνια έμεινε ορφανός και από πατέρα. Μεγαλώνοντας φοίτησε στα Ελληνικά Κοινοτικά Σχολεία της Αντίς Αμπέμπα, από το Γυμνάσιο των οποίων αποφοίτησε, αριστεύοντας μάλιστα, το έτος 1953.
Το λήμμα αυτό βασίζεται στο βιογραφικό του που βρίσκεται αναρτημένο στον ιστότοπο του Ιδρύματος Ανδρέα Λεντάκη [1], καθώς και από το σχετικό λήμμα στην ελληνική wikipedia [2].
ΤΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Σε κορυφαίο ηγετικό στέλεχος των φοιτητικών κινημάτων αναδεικνύεται ο Α. Λεντάκης με πολύ σημαντική συνεισφορά στις γενιές του 1-1-4 και του 15%, συνθήματα δικής του έμπνευσης, που κατάφερε να τα πανελλαδικοποιήσει.
1953: Αποφοιτά από το 6τάξιο ελληνικό Γυμνάσιο της Αντίς Αμπέμπα, μετακομίζει στην Ελλάδα και εγγράφεται στην Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών στο Ιστορικό – Αρχαιολογικό Τμήμα- με υποτροφία της Ελληνικής κοινότητας της Αντίς Αμπέμπα. Μιλά ήδη άπταιστα 7 γλώσσες.
1954: Αφαίρεση της Υποτροφίας λόγω της στράτευσής του στους δημοκρατικούς αγώνες για το Κυπριακό και της ένταξής του στην ΕΠΟΝ (1955-1958). Λίγο αργότερα -1959- του αφαιρείται και η Ελληνική Ιθαγένεια για τον ίδιο λόγο (1978 έτος επανάκτησής της).
1956 – 1957: Υπεύθυνος Διεθνών Σχέσεων της ΔΕΣΠΑ, της οποίας υπήρξε ιδρυτικό μέλος.
Ιδρυτικό μέλος και Γ.Γ. των φοιτητών του Συλλόγου της Φιλοσοφικής (1955-1957).
1957: Συμμετέχει ως οργανωτής του Α΄ Πανσπουδαστικού Συνεδρίου, στις εργασίες του οποίου υπήρξε Γραμματέας. Εκπροσώπησε το φοιτητικό κίνημα σε διεθνή συνέδρια (Μόσχα, Πράγα, Κούβα, Λονδίνο, Γκάνα), ενώ, στο Παγκόσμιο Forum Νεολαίας της Μόσχας, το 1964, εξελέγη Πρόεδρος του προεδρείου του Forum, για την προετοιμασία του τελικού και των Αποφάσεων.
1958-1962: Ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου Εργαζομένων Φοιτητών και της Πανσπουδαστικής.
1962: Από τους πρωτοπόρους του κινήματος Ειρήνης για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό ‘’BertrandRussell” με καθοριστική συμβολή στην ίδρυση του Συνδέσμου Νέων «Μπέρτραντ Ράσελ», ενώ συμμετέχει και στην έκδοση του περιοδικού «Δρόμοι της Ειρήνης».
1963: Γίνεται ιδρυτικό μέλος της ΔΚΝ “Γρηγόρης Λαμπράκης” και της ΔΝΛ (Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη), της οποίας ο ίδιος επεξεργάστηκε το σχέδιο Διακήρυξης και υπήρξε ηγετικό της στέλεχος ως το 1967. (Πηγή αρχείο Λαμπράκηδες on line).
1963: Εκδίδεται το βιβλίο του με τίτλο «Νεοφασιστικές Οργανώσεις στη νεολαία.» από τις εκδ. ΔΚΝ «Γρηγόρης Λαμπράκης», που προκάλεσε σάλο. Στις 19 Νοεμβρίου του 1963 Επιτροπή της Κίνησης Γρηγόρης Λαμπράκης με επικεφαλής το Μίκη Θεοδωράκη επισκέφθηκε το Γεώργιο Παπανδρέου τον συγχάρηκε για την εκλογή του και κατέθεσε υπόμνημα για εκδημοκρατισμό ζητώντας την άμεση διάλυση των παρακρατικών οργανώσεων επιδίδοντας το βιβλίο του Α. Λεντάκη «Νεοφασιστικές Οργανώσεις», που παρέχει την αναγκαία τεκμηρίωση και τις αποδείξεις.
1965: Συμμετέχει στην ιστορική διαδήλωση -βλπ. Ιουλιανά- στην οποία σκοτώθηκε ο Σωτήρης Πέτρουλας. O Ανδρέας Λεντάκης μεταφέρθηκε σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός με ρήξη της σπλήνας και την επόμενη ημέρα στην Αυγή υπήρχε κεντρική είδηση «Πέτρουλας – Λεντάκης νεκροί».
1965-1967:Τελευταίος αρχισυντάκτης της ‘’Πανσπουδαστικής’’ (από το 1965 μέχρι τον Απρίλη 1967, οπότε και διαλύεται από τη δικτατορία) , στην οποία και αρθρογραφεί, συνήθως, με το ψευδώνυμο Α. Ζαβορίτης.
1966 Φεβρ.: Εκτοπίζεται στην Άνδρο και την Μήλο και γίνεται ο πρώτος φοιτητής πολιτικός κρατούμενος πριν ακόμη την επιβολή της δικτατορίας.
ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ-ΑΝΤΙΔΙΚΤΑΤΟΡΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Ήδη από το ξέσπασμα των αγώνων για το Κυπριακό και στη συνέχεια με τα φοιτητικά κινήματα στα οποία αναδεικνύεται ηγετικό στέλεχος τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 , ο Ανδρέας Λεντάκης εγγράφεται και στοχοποιείται από την Ασφάλεια, ώστε στην ιστορική εκδήλωση των «Ιουλιανών» (1965), ο Α.Λ. αποτελούσε στοχευόμενο πρόσωπο την ημέρα εκείνη – στοιχείο αρχείου Ιδρύματος Λεντάκη-. Με την πληροφορία να έχει διαρρεύσει, αν και προειδοποιήθηκε, δεν εγκατέλειψε τις πρώτες γραμμές, τραυματίστηκε σοβαρά και μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό σε κρίσιμη κατάσταση, που ωστόσο διέφυγε τον κίνδυνο.
Συνάντηση ιδρυτικών μελών της Νεολαίας Λαμπράκη: από αριστερά Βαρδής ΒαρδονογιάννηςΜίκης Θεοδωράκης, Ανδρέας Λεντάκης, Μήτσος Τσάρας
1967 Απρίλιος: Με την εγκαθίδρυση της χούντας, δημιουργεί με άλλους συναγωνιστές και με επικεφαλής τον Μίκη Θεοδωράκη το ΠΑ.Μ. (Πατριωτικό Μέτωπο) και βρίσκεται στην παρανομία μέχρι και την περιπετειώδη σύλληψή του, τον Οκτώβριο του 1967, που του στοιχίζει συνολικά 4 χρόνια φυλακής και εξορίας. Με την σύλληψή του βασανίστηκε άγρια στην ταράτσα της Μπουμπουλίνας, όπου υπήρξε η έδρα της Ασφάλειας (μετέπειτα Υπ. Πολιτισμού). Στο διπλανό κελί, ο Μίκης Θεοδωράκης επικοινωνούσε μαζί του με ειδικό κώδικα που είχαν συμφωνήσει από κοινού. Εκεί ο Μίκης, εξαιτίας των βασανιστηρίων που υπέστη ο Ανδρέας, εμπνεύστηκε «Τα Τραγούδια του Αντρέα».
Εκτοπίστηκε στην Άνδρο και τη Μήλο, όπου, κυρίως στην Μήλο, επιδόθηκε σε μελέτες της ιστορίας της με αποτέλεσμα να προωθήσει σημαντικά την ιστοριογραφία του νησιού. Κρατήθηκε στις φυλακές Αβέρωφ και Αίγινας και στάλθηκε στα στρατόπεδα της Λέρου (στο Παρθένι και στο Λακκί), καθώς και στο στρατόπεδο του Ωρωπού.
ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ: ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
1987- 1993: Ιδρυτικό μέλος και Πρόεδρος της νέας ΕΔΑ τη διακήρυξη της οποίας συνέταξε ο ίδιος.
1978: Εκλέγεται Δήμαρχος Υμηττού.
1981-1982: Ίδρυσε το πρώτο ΚΑΠΗ στην Ελλάδα (Δήμο Υμηττού), και σύντομα έστησε και το δεύτερο ΚΑΠΗ στην Χαραυγή Υμηττού.
1982: Εκλέγεται 2η φορά δήμαρχος
1983-1988: Καινοτομεί με προγράμματα -πιλότο πρόληψης από την χρήση τοξικών ουσιών στη Β΄βάθμια Εκπαίδευση και τους γονείς των μαθητών. Παράλληλα εφαρμόζει προγράμματα Συμβουλευτικής ΚΕΤΑ (Κοινωνικό Εργαστήρι Τοπικής Αυτοδιοίκησης).
1982- 1989: Εισήγαγε το θεσμό του Ε.Α.Π. (Ελεύθερου Ανοικτού Πανεπιστημίου)και δημιουργεί το πρώτο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο-1976- στον ΦΟΥ (Φιλοπρόοδο Όμιλο Υμηττού).
1986: Εκλέγεται 3η φορά δήμαρχος.
1986: Θεμελιωτής του Θεάτρου Βράχων Υμηττού-Βύρωνα, που μετονομάστηκε αργότερα σε «Μελίνα Μερκούρη». Το καλοκαίρι του ίδιου έτους πραγματοποιείται και θεσμοθετείται το πρώτο Φεστιβάλ Τέχνης του Δήμου Υμηττού. Συνολικά οργάνωσε 11 Φεστιβάλ Λόγου και Τέχνης.
1986: Εισήγαγε το πρόγραμμα «Φροντίδα στο σπίτι». Οργάνωσε τα Υπαίθρια- Διεθνή Συμπόσια Γλυπτικής και Ποίησης.
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
1989& 1990: Εκλέγεται βουλευτής με τον Συνασπισμό.
1993: Παραιτείται από βουλευτής κ’ από πρόεδρος της ΕΔΑ και προσχώρησε στο νεοσύστατο κόμμα της Πολιτικής Άνοιξης.
1993 τον Οκτώβριο εκλέγεται βουλευτής ( πρώτος σε σταυρούς) και κυβερνητικός εκπρόσωπος της ΠΟΛ.ΑΝ
1994: Κατέρχεται ως υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων.
Ο απολογισμός του έργου του (1993-1996) ήταν μεγάλος: 597 ερωτήσεις σε υπουργούς, 73 επίκαιρες ερωτήσεις, 285 αναφορές. Διετέλεσε μέλος της Διακομματικής Επιτροπής του Κοινοβουλίου στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, της Διακομματικής Επιτροπής στο Συμβούλιο της Ευρώπης, της Διακομματικής Επιτροπής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, της Επιτροπής Βιβλιοθήκης της Βουλής, και της Διεθνούς Ενώσεως του Κοινοβουλίου, της Επιτροπής Θρησκευμάτων και Ορθοδοξίας, της οποίας διετέλεσε και Γραμματέας
20 Μαρτίου 1997: Πεθαίνει από ανακοπή σε ηλικία 60 ετών.
Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ, Ο ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ
Το συγγραφικό του έργο αριθμεί περισσότερα από 30 βιβλία, (ιστορικά, αρχαιολογικά, λογοτεχνικά, εθνολογικά). Δημοσίευσε πάνω από 450 λήμματαστη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια και στην Εγκυκλοπαίδεια «Υδρία».
1997- 1999: Μετά το θάνατό του εκδίδεται το κύκνειο τετράτομοέργο του « Ο Έρωτας στην Αρχαία Ελλάδα».
Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Ανδρέας Λεντάκης
Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Ανδρέας Λεντάκης συνδέθηκαν με ισχυρούς δεσμούς φιλίας και αγώνα, καθώς γνωρίστηκαν στη Νεολαία Λαμπράκη και βρέθηκαν συγκρατούμενοι κατά τη δικτατορία, μοιραζόμενοι βασανιστήρια και κακουχίες. Η στάση και το θάρρος του Λεντάκη ενέπνευσαν τον Θεοδωράκη να γράψει τα «Τραγούδια του Ανδρέα», που αποτυπώνουν τις εμπειρίες της φυλακής και τον κοινό τους αντιδικτατορικό αγώνα. Η σχέση τους χαρακτηριζόταν από κοινές αξίες, αλληλοεκτίμηση και συνεργασία, που συνεχίστηκε και μετά τη χούντα σε κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες.
Ακολουθεί το πασίγνωστο τραγούδι του Μίκη από το Δίσκο «Τραγούδια του Ανδρέα», με τίτλο: «είμαστε δυό, είμαστε τρείς».
Είμαστε δυο, είμαστε δυο,
η ώρα σήμανε οχτώ
κλείσε το φως, χτυπά φρουρός,
το βράδυ θά ‘ρθουνε ξανά
έμπα μπροστά, έμπα μπροστά
και οι άλλοι πίσω ακολουθούν
μετά σιωπή και ακολουθεί
το ίδιο τροπάρι το γνωστό
Βαράνε δυο, βαράνε τρεις,
βαράνε χίλιοι δεκατρείς
Πονάς εσύ, πονάω εγώ,
μα ποιος πονάει πιο πολύ
θά ‘ρθει καιρός να μας το πει
Είμαστε δυο, είμαστε τρεις,
είμαστε χίλιοι δεκατρείς
Καβάλα πάμε στον καιρό
με τον καιρό με την βροχή
το αίμα πήζει στην πληγή
ο πόνος γίνεται καρφί
Είμαστε δυο, είμαστε τρεις,
είμαστε χίλιοι δεκατρείς
Καβάλα πάμε στον καιρό
με τον καιρό με την βροχή
το αίμα πήζει στην πληγή
ο πόνος γίνεται καρφί
Ο εκδικητής ο λυτρωτής
είμαστε δυο, είμαστε τρεις
είμαστε χίλιοι δεκατρείς
Το Ίδρυμα Πολιτισμού και Εκπαίδευσης “Ανδρέας Λεντάκης”
Το Ίδρυμα Πολιτισμού και Εκπαίδευσης «Ανδρέας Λεντάκης» ιδρύθηκε το 1999 για να τιμήσει τη μνήμη και το έργο του Ανδρέα Λεντάκη. Πρόεδρός του είναι η σύζυγός του, Έφη Λεντάκη. Στόχος του είναι η διάδοση των αξιών του και η συνέχιση της κοινωνικής του προσφοράς. Έχει πραγματοποιήσει πλήθος πολιτιστικών και εκπαιδευτικών δράσεων, όπως διεθνή συνέδρια, ημερίδες, σεμινάρια, επιμορφωτικούς κύκλους, διαλέξεις και υποτροφίες. Εδρεύει στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, διαθέτοντας επιστημονική βιβλιοθήκη και ιστορικό αρχείο, ενώ παράλληλα διοργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολεία σε συνεργασία με αναγνωρισμένους εκπαιδευτικούς φορείς [3].
Πηγές και Αναφορές
- Συνοπτικό Βιογραφικό του Ανδρέα Λεντάκη, στο Ίδρυμα Ανδρέα Λεντάκη, https://ledakis.gr
- Ανδρέας Λεντάκης, wikipedia
- https://www.ledakis.gr