Χριστόφορος Λυτός

Views: 7

**** άρθρο σε συγγραφή ****

Χριστόφορος Λυτός, εκ Βωλάδος

Ο Χριστόφορος Λυτός (1909-1945) ήταν Έλληνας αντιστασιακός από τη Βωλάδα Καρπάθου. Πολέμησε ενάντια στις δυνάμεις κατοχής στην Κάρπαθο και την Κρήτη, και αργότερα στην Αίγυπτο, εκπαιδευόμενος από τη βρετανική SOE. Έδρασε ως σαμποτέρ και κατασκόπος, συμμετέχοντας σε σημαντικές αποστολές κατά των Ιταλών και Γερμανών. Η ανιδιοτελής προσφορά του στην πατρίδα συνεχίστηκε ως μέλος κατασκοπευτικού κλιμακίου το 1943 στην Κάρπαθο, ενώ η ζωή του τερματίστηκε άδικα, αφήνοντας παρακαταθήκη ηρωισμού και θυσίας.

Το 1943, ο Χριστόφορος Λυτός, με τη βοήθεια θαρραλέων συνεργατών στην Κάρπαθο, συνέλεξε κρίσιμες πληροφορίες για τις κινήσεις των Γερμανών, τις οποίες διαβίβαζε στους Συμμάχους μέσω ασυρμάτου. Η δράση του συνέβαλε σε επιθέσεις που αποδυνάμωσαν τον εχθρό και ανύψωσαν το ηθικό των ντόπιων, κάνοντάς τον φόβητρο των κατακτητών. Παρά τη σκληρή και επικίνδυνη αποστολή του, παρέμεινε αφοσιωμένος και δυναμικός, με σθένος και ανιδιοτέλεια.

Όσοι συναναστράφηκαν τον Χρ. Λυτό κατά την εξάμηνη αυτή παραμονή του στην Κάρπαθο, ανέφεραν πως ήταν πιστός χριστιανός, άριστος οικογενειάρχης, αυστηρός στην όψη αλλά αγαθός στην καρδιά, δυνατός χαρακτήρας, εχέμυθος, πολύ τολμηρός, αποφασιστικός, πεισματάρης, αλλά και πολλές φορές οργίλος και απότομος, ευέξαπτος και πολύ οξύθυμος. Ήταν μη υπάκουος στις συμβουλές των άλλων, ακόμη και του στενού του συνεργάτη Ιωάννη Κρασόπουλου. Έκανε εκείνο το οποίο ο ίδιος ήθελε. Δεν άκουγε κανέναν, ούτε τι του έλεγαν, ούτε τι τον συμβούλευαν. Στο εθνικό του φρόνημα ήταν άκαμπτος, ασυναγώνιστος και λυσσαλέος κατά του εχθρού.

Μετά τον πόλεμο, ο Χριστόφορος Λυτός επέστρεψε στην Κάρπαθο το 1945. Παρά τη μακρόχρονη αντιστασιακή του δράση, σκοτώθηκε τραγικά ενώ προσπαθούσε να αποσυνδέσει νάρκη, μαζί με  συγχωριανό του. Η προσφορά του τιμήθηκε τόσο από την Ελλάδα όσο και από τη Μεγάλη Βρετανία, με απονομή μεταλλίων και οικονομική ενίσχυση της οικογένειάς του. Η μνήμη του παραμένει ζωντανή στην Κάρπαθο ως σύμβολο ηρωισμού και ανδρείας.

(** το λήμμα βρίσκεται σε συγγραφή **)

Μνημείο Χριστόφορου Λυτού, Βρόντης, Καρπάθου

 

Πηγές και Αναφορές

  1. Ο ήρωας Χριστόφορος Λυτός (1909-1945), Ηλεκτρονική Εφημερίδα, Ομόνοια,  Νοέμβριος 1920, Φ66

Χριστόφορος Σακελλαρίδης, εξ Απερίου

Views: 11

Χριστόφορος Φρ. Σακελλαρίδης, Διδάσκαλος

Ο Διδάσκαλος Χριστόφορος Φρ. Σακελλαρίδης υπηρέτησε στο Απέρι της Καρπάθου, και κατείχε και τη θέση του Γραμματέα της Μητρόπολης Καρπάθου την εποχή της Ιταλοκρατίας.

*** λήμμα σε συγγραφή ***

1944-10-17 – Κάρπαθος – Άφιξη Συμμαχικών Δυνάμεων

Views: 8

Την ημέρα αυτή έφτασαν στην Κάρπαθο οι Συμμαχικές Δυνάμεις με δύο πλοία το «Τερψιχόρη» και το «Κλήβελαντ». Οι δυνάμεις αποβιβάστηκαν και «κατέλαβαν» το νησί αμαχητί, μια που οι Ιταλικές δυνάμεις είχαν συνθηκολογήσει. Στην πραγματικότητα «παρέλαβαν» ειρηνικά τη διοίκηση του νησιού από την Ελληνική Επαναστατική Καρπαθιακή Επιτροπή (ΕΕΚΕ).

 

Κατάλογος Πεσόντων Καρπαθίων

Views: 20

Ο παρών κατάλογος συνοψίζει τα ονόματα καρπαθίων που έχουν δώσει το παρόν στους αγώνες του έθνους για την ελευθερία, τουλάχιστον όσοι καταφέραμε να εντοπίσουμε από έγκυρες ιστορικές πηγές [1].

Πρόσωπο Χρόνος θανάτου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (1821 – 29)
Παραστάτης Καρπάθου και Νήσων Χατζηλίας Οικονόμου (Απέρι) 2/1/1905
Α ́ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1914 – 18)
Βασίλειος Νικ. Βλαχάκης (Όλυμπος) 4/6/1918
Μιχαήλ Νικ. Βιτώρης (Μενετές) 5/9/1918
Μιχαήλ Αντ. Φράγκος (Αρκάσα) 17/5/1918
Θεοχάρης Αν. Φράγκος (Αρκάσα) 27/11/1918
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ (1919 – 22)
Βασίλειος Αντ. Χατζημιχάλης (Όλυμπος) 1919 – 22
Μιχαήλ Π. Μάτσος (Μεσοχώρι) 1919 – 22
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΟΣ ΑΝΤΙΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ (1912 – 40)
Νικόλαος Μιχ. Νιοτής (Όλυμπος) 24/8/1922
Β ́ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1940 – 44)
Αντισμήναρχος Παναγιώτης Βασ. Ορφανίδης (Απέρι) 30/12/1940
Ανθυπίατρος Μιχαήλ Εμμ. Μάλτας (Μεσοχώρι) 20 (ή 28)/2/1941
Ανθυπολοχαγός Κίμων Κων. Ζαβόλας (Βωλάδα) 24/4/1905
 Κελευστής Α ́ Βασίλειος Μιχ. Γεωργίου (Μενετές) 29/12/1940
 Δεκανέας Ιωάννης Νικ. Λεντάκης (Όλυμπος)  4/1/1941
 Εμμανουήλ Νικ. Παπαμανώλης (Όλυμπος) 28/6/1943
Κωνσταντίνος Βασ. Πρωτόπαπας (Όλυμπος) 25/10/1942
Εμμανουήλ Ν. Χατζημανώλης (Όλυμπος) 1940 – 41
Πέτρος Μπενετάνος (Μεσοχώρι) 1940 – 41
Εμμανουήλ Μηνά Οικονομίδης (Πυλές) 12/9/1942
Ιωάννης Εμμ. Παπαγιάννης (Πυλές) 3/12/1940
Αχιλλεύς Ι. Δασκαλάκης (Μενετές) 26/4/1905
Εμμανουήλ Κων. Μανδηλάς (Μενετές) 1940 – 41
Ιωάννης Γεωρ. Μαρής (Μενετές) 7/5/1941
Μιχαήλ Κων. Νουάρος (Μενετές) 7/4/1941
Νικόλαος Σ. Σακελλαρίδης (Μενετές)  Β ́ Π.Π.
Περικλής Ιωαν. Λεμονάς (Αρκάσα) 1940 – 41
ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ – Ε.Λ.Α.Σ. (1941 – 44)
Μανώλης Ιωάν. Ματσάγκος (Σπόα – Βωλάδα) 27/4/1905
Βασίλειος Ν. Παραγιός (Μενετές) 26/4/1905
Σταμάτης Μιχ. Χατζηγεωργίου (Μενετές) 26/4/1905
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΡΠΑΘΟΥ (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1944)
Γεώργιος Πολ. Βιτωρούλης (Μενετές) 8/10/1944
ΚΑΡΠΑΘΙΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
ΩΣ ΜΕΛΗ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΤΩΝ Η.Π.Α.
(1917 – 1918) & (1941 – 1945)
Σμηναγός Κων/νος Βασ. Γιανναράς (Κάρπαθος) 8/8/1943
Δίοπος Ιωάννης Γ. Ιωαννίδης (Μεσοχώρι) 11/9/1943
Υποδεκανέας Δημήτριος Ευθ. Δαλιάνης (Απέρι) 4/8/1944
Εμμανουήλ Νικ. Νιοτής (Όλυμπος – Απέρι) 20/6/1918
Γεώργιος Ρουμπάκης (Απέρι – Πηγαδια) Α ́ Π.Π.
Κωνσταντίνος Μπέρτος (Απέρι) Β ́ Π.Π.
 Ιωάννης Μιχ. Βασιλειώτης (Όθος) Α ́ Π.Π.
Φραγκίσκος Νικ. Σαΐτης (Όθος) 27/4/1905
ΚΑΡΠΑΘΙΟΙ ΑΜΑΧΟΙ ΚΑΤΑΚΡΕΟΥΡΓΗΘΕΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ (1914 – 1922)
Ιερέας Νικόλαος Ανδρ. Ανδρουλλάκης (Όλυμπος) 5/4/1905
Εμμανουήλ Γεωρ. Ορφανός (Μεσοχώρι) 5/4/1905
Ιωάννης Α. Φιλιππίδης (Απέρι) 5/4/1905
 Λάμπρος Φρ. Ζαννής (Απέρι) 5/4/1905
 Μαρούκλα Γεωρ. Λαμπρινού (Απέρι)
σύζυγος Λάμπρου Φρ. Ζαννή
5/4/1905
& οι έξι (6) θυγατέρες τους: Καλλιόπη (Απέρι)  Ευδοξία (Απέρι) κ.λπ. 5/4/1905
Κωνσταντίνος Καπετανάκης (Απέρι) 5/4/1905
Βενετσιάνα Αλεξιάδη (Μενετές) 5/4/1905
 η θυγατέρα τους Μαριγώ Κων. Καπετανάκη (Απέρι – Μενετές) 5/4/1905
& τα τρία (3) τέκνα τους (Όθος – Απέρι/Μενετές) 5/4/1905
Μιχαήλ Στ. Μπαρίτης (Όθος) 5/4/1905
ΚΑΡΠΑΘΙΟΙ ΕΚΤΕΛΕΣΘΕΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ Β ́ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1941 – 1944)
Βασίλειος Μιχ. Μπαλασάκης (Όλυμπος) 9/8/1944
Μανώλης Κων. Πιπέρης (Σπόα) 2/11/1943
Πάχος Βασ. Πιπέρης (Σπόα) 2/11/1943
Μανώλης Γεωρ. Σισαμής (Σπόα)  2/11/1943
Νικόλαος Ιωάν. Τριπολίτης (Σπόα) 1943 – 44
Ιωάννης Μιχ. Σταυράκης (Όθος) 1943 – 44
Μιχαήλ Ιωάν. Φρέσκος (Μενετές) 1943 – 44
Νικόλαος Δημ. Γιαννοπουλάκης (Μενετές) 1943 – 44
Κωνσταντίνος Μ. Ζαβόλας (Μενετές) 1943 – 44
ΚΑΡΠΑΘΙΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΠΑΡΑΓΜΟ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ (1944 – 49)
Υπoλοχαγός Αριστείδης Γεωρ. Διακογιάννης (Μενετές) 2/5/1905
Ιατρός Εμμανουήλ Σταύρ. Αναγνωστόπουλος (Όθος) 1946-49
Δεκανέας Παναγιώτης Περ. Χρυσοχέρης (Βωλάδα) 2/5/1905
Εθνοφύλακας Βασίλειος Ηλ. Γιαβάσης (Μενετές) 27/4/1905
ΚΑΡΠΑΘΙΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΗΣ ΚΟΡΕΑΣ (1950 – 53)
ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ
Δεκανέας Βασίλειος Νικ. Χαρτοφύλαξ (Όλυμπος) 12/3/1953
Νικόλαος Εμμ. Αναγνωστάκης (Όθος) 27/9/1951
ΜΕ ΤΙΣ ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΩΝ Η.Π.Α.
 Ανθυπολοχαγός Ευριπίδης Δημ. Χρυσός (Απέρι) 5/5/1905
Υπαξιωματικός Νικόλαος Δ. Μάλλιος (Κάρπαθος) 1950 – 53
ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΖΩΗΣ ΚΑΡΠΑΘΙΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΙΑΤΕΤΑΓΜΕΝΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ
 ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ Ή ΣΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Υπίλαρχος Χρόνης Νικ. Καφετζιδάκης (Απέρι) 2/9/1939
Υπομοίραρχος Νικόλαος Αντ. Ερίνης (Όλυμπος – Μεσοχώρι) 5/5/1905
Ανθυπολοχαγός Γεώργιος Εμμ. Χαροκόπος (Μεσοχώρι) 10/5/1905
ΣΤΟΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ
 Νικήτας Ανδρ. Πρωτόπαπας (Απέρι) 4/6/1943
Εμμανουήλ (Μάνος) Μιχ. Σκoύλος (Απέρι) 4/5/1905
ΣΥΝΕΛΛΗΝΕΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΕΝ ΚΑΡΠΑΘΩ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΑΡΠΑΘΟΥ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΙΕΡΟΛΟΧΙΤΕΣ Β ́ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Δεκανέας Κωνσταντίνος Μιχ. Ψυλλής (εκ Παρπαριάς Χίου) 25/8/1944
Στέργος Εμμ. Μανωλάς (εκ Σαλάκου Ρόδου) 25/8/1944
ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΠΕΣΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΟΣ – ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1955 – Σήμερα)
 Σμηναγός Κωνσταντίνος Ιωάν. Ηλιάκης (εκ Καστέλλου Ρεθύμνου Κρήτης) 23/5/2006

Πηγές και Αναφορές

  1. Κατάλογος Καρπαθίων Πεσόντων, Γιώργος Τσαμπανάκης, 2024. Αποτελεί μέρος της ερευνητικής εργασίας που διεξήγαγε για αρκετά χρόνια.
  2. Αναζητώντας τους υπέρ πατρίδος θυσιασθέντες Καρπαθίους, αναλυτικό άρθρο για την ιστορική έρευνα των Πεσόντων Καρπαθίων, Γιωργος Ν. Τσαμπανάκης, 2023.
  3. Αναλυτική παρουσίαση για τους Πεσόντες Καρπαθίους με φωτογραφίες και πληροφορίες για τον τόπο της θυσίας τους στo https://www.karpathos.net/MTK
  4. Το λογότυπο Πεσόντων Καρπαθίων συνέθεσε ο Μανόλης Τσαγκάρης, 2024.

Η Κάρπαθος Στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο (βιβλίο)

Views: 10

Κarpathos During World War II   •   Summary of the book contents are captured below

Το βιβλίο του Μανώλη Κασσώτη έρχεται να γεµίσει ένα κενό στη βιβλιογραφία του τόπου µας. Όλα εκείνα τα συναρπαστικά που ακούγαµε από τους πατέρες µας για πολεµικές επιχειρήσεις και δεινοπαθήµατα των αµάχων, για βοµβαρδισµούς και επιτάξεις, για κατασκόπους και αντικατασκόπους, δεν είναι πια αφηγήσεις στα καφενεία ή αποσπασµατικά δηµοσιεύµατα στα καρπαθιακά έντυπα, αλλά µια εµπεριστατωµένη και τεκµηριωµένη ιστορία του νησιού µας σ’ εκείνους τους δύσκολους καιρούς.

Συγγραφέας: Μανώλης Γ. Κασσώτης
 146 Beverly Avenue, Floral Park, NY 11001, U.S.A.
 e-mail: ecassotis@gmail.com
Επιµέλεια: Άπελλα Νότα
Εκδότης: Κέντρο Καρπαθιακών Μελετών
 Ρόδος, ∆ωδεκάνησα
Έτος Έκδοσης: 2007

Author: Emanuel G. Cassotis
 146 Beverly Avenue, Floral Park, NY 11001, U.S.A.
 e-mail: ecassotis@gmail.com
Design: Apella Nota
Publisher: Kentro Karpathiakon Meleton
 Rhodes, Greece
Published: 2007

Copyright: Emanuel G. Cassotis © 2007. All rights reserved. 
 No part of this book may be printed or otherwise 
 reproduced without written permission by the author, 
 except in the case of brief quotations.

A100: Διακήρυξη Επανάστασης, Απελευθέρωσης και Ένωσης με την Ελλάδα (1944)

Views: 24

Το αυθεντικό εγγράφου της διακήρυξης της Επανάστασης & Απελευθέρωσης της Καρπάθου, και της Ένωσης με την Ελλάδα, βρέθηκε στα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Το παρακάτω αποτελεί ακριβές φωτοαντίγραφο:

karpathos-1944-A100

Περισότερες πληροφορίες για τα σχετικά γεγονότα παρατίθονται σε σχετικό λήμμα: https://kpedia.karpathos.net/346

Continue reading A100: Διακήρυξη Επανάστασης, Απελευθέρωσης και Ένωσης με την Ελλάδα (1944)

Σκοπός 24ος: το Γιοσμαράκι

Views: 9

Το Γιοσμαράκι (Γι) είναι σκοπός της Καρπάθου και πέρνει το όνομά του από το λιοσμαράκι, ένα αρωματικό βότανο που εμφανίζεται πολύ συχνά στα βουνά του νησιού. Μελωδία και ακόρντα είναι ίδια με το γνωστό “Τζιβαέρι” [2]

ΣΚΟΠΟΙ

Αναφορές & Πηγές

  1. Τραγούδι: Eυδοξία Χαλκιά-Σακελλαρίδη, Από το προσωπικό αρχείο του Ιατρού Γεωργίου Μιχαήλ Γεωργίου. Καρπαθιακή.
  2. Το γιοσμαράκι, Kαρπαθιακή μουσική και τραγούδια παραδοσιακές μουσικές μνήμες” σε παραγωγή του Συλλόγου Απανταχού Μενετιατών Καρπάθου. Κανάλι του Κώστα Λαμπρίδη στο Youtube.com

1944-10-14 Αμπουκίρ – Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος – Άφιξη πλοιαρίου

Views: 10

Φωτογραφία του μνημείου της Ιμακολάτας στο Φοινίκι (λεπτομέρεια)

Το πλοίο της σωτηρίας «Κάρπαθος» γνωστό και ώς «Ιμακολάτα», φτάνει στο Αμπουκίρ και μετά στην Αλεξάνδρεια. Κομίζει την επιστολή που στις 7/10/1944 υπέγραψαν 53 αντιπρόσωποι της Καρπάθου και Κάσου, προς τις Ελληνικές και Συμμαχικές αρχές, με το οποίο δηλώνεται η επιθυμία του Καρπαθιακού και Κασιακού λαού για την Ένωση με την Ελλάδα.

Σχετικές πληροφορίες αναφέρονται στο λήμα: 1944-10-10 – Φοινίκι

(*υπό συγγραφή)

 

 

 

Α102 – Έγγραφο Αγγλικού Φρουραρχείου που αναφέρει την άφιξη του «Κάρπαθος» (Ιμακολάτα) στην Αλεξάνδρεια.

 

Σύγχρονος χάρτης που δείχνει τη κατά προσέγγιση διαδρομή του πλοίου «Κάρπαθος» (Ιμακολάτα) το 1944.