Σκοποί της Καρπάθου

Views: 152

Οι Καρπάθικοι σκοποί είναι σύντομα μουσικά κομμάτια που κυριαρχούν στο γλέντι, ενώ αποτελούν τη βάση της μουσικής συνομιλίας. Οι γλεντιστές και μαντιναδόροι επιλέγουν το σκοπό σύμφωνα με την περίσταση και τραγουδούν δύο ή περισσότερους στοίχους με αυτόν.

Στην Κάρπαθο συναντώνται περισότεροι από 50 σκοποί και κατά άλλους πάνω από 70, που με μερικές παραλλαγές τραγουδιούνται σε όλα τα χωριά. Οι περισότεροι συνοδεύουν τις μαντινάδες και σε κάποιες περιπτώσεις χορεύονται, ενώ μερικοί (συνήθως οι γρήγοροι) μόνο χορεύονται.

Στην καρπαθοπαίδεια παρουσιάζονται σταδιακά μερικοί από αυτούς, με την ετικέτα «σκοποί», με την επιμέλεια της Ομάδας Εργασίας της Apella Nota.

Πολλοί ερευνητές και μελετητές έχουν ασχοληθεί με την καταγραφή των σκοπών, όπως οι παρακάτω (αναφέρονται ενδεικτικά):

1.  O Samuel Baud-Bovy, στο βιβλίο του La chanson populaire grecque du Dodécanèse, Paris, κατέγραψε στο ευρωπαϊκό πεντάγραμμο τη Μουσική της Δωδεκανήσου και της Καρπάθου το 1935 [1]
2. Η λαϊκή μουσική του νησιού της Καρπάθου, (Brandl, R. M. Reinsen D., 1992) [2]
3. Ο Νίκος Πρεάρης κατέγραψε επίσης τους σκοπούς της Ολύμπου της Καρπάθου στο έργο του  «Μελισμένος Λόγος» [4].
4. Ο Μανώλης Ι. Σοφίλας παρουσιάζει 118 σκοπούς και τραγούδια στο βιβλίο του «Τραγούδια και Σκοποί από τα χωριά της Καρπάθου» [5].
5. O John Chalkias στο κανάλι του στο youtube παρουσιάζει ένα αυξανόμενο αριθμό από σκοπούς, που σήμερα φτάνουν τους 42 [6].

ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΚΟΠΩΝ ΚΑΡΠΑΘΟΥ

Μια πρώτη προσπάθεια να τις απαριθμήσουμε βρίσκεται στον παρακάτω πίνακα που συνεχώς εμπλουτίζεται και βελτιώνεται:

Α/Α	Τύπος	Σύμβολο	ΚΑΡΠΑΘΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ	Τοπικό όνομα	Τόπος	Λήμα στην Καρπαθιοπαίδεια	Σχόλια
1	Σκοπός	Αλ	Αλέντι				Σκοπός από την Κάσο
2	Σκοπός	Απ	Απερίτικος
3	Σκοπός	Αρ	Αρκασιώτικος
4	Σκοπός	Βα	Βασιλαρά (του)
5	Σκοπός	Βο	Βοσκίστικος				Της Μαριγώς του Λαχανά
6	Σκοπός	Βω	Βωλαδιότικος
7	Σκοπός	Γι	Γιαγκούσικος
8	Σκοπός	Ζι	Ζιμπούλι
9	Σκοπός	Κρ	Κρητικός
10	Σκοπός	Με	Μενετιάτικος
11	Σκοπός	Μη	Μήλο της Μηλιάς
12	Σκοπός	Μπ	Μπλού Μαρέν				Σκοπός από την Κάσο
13	Σκοπός	Μω	Μωρό
14	Σκοπός	Νυ	Νύχτας
15	Σκοπός	Οθ	Οθείτικος
16	Σκοπός	Ολ	Ολυμπίτικος
17	Σκοπός	Πε	Πεύκος
18	Σκοπός	Πι	Πισωμέρι
19	Σκοπός	Κα	Καπετάνιου (του)
20	Σκοπός	Πκ	Παύλου Κομνηνού (του)
21	Σκοπός	Χα	Χατζηγεωργίου (του)
22	Σκοπός	Χο	Χογλακούλια
23	Σκοπός	Γα	Γιάγκου (του)
24	Σκοπός	Γι	Γιοσμαράκι (το)
101	Χορός	ΣΥ	Συρτός				Αργός
102	Χορός	ΖΕ	Ζερβός				Αργός
103	Χορός	ΣΥ	Συρματικός				Αργός
104	Χορός	ΠΧ	Πάνω Χορός				Γρήγορος
105	Χορός	Ο	Σούστα				Γρήγορος
106	Χορός	ΠΕ	Πεντοζάλης				Κρητικός Χορός που τελευταία συνοδεύει τους Καρπάθικους χορούς

Ένας κατάλογος των σκοπών της Καρπάθου, που βρίσκεται σε εξέλιξη

Σκοποί στην Καρπαθοπαίδεια

… όλο και αυξάνουν …. θα τις βρείτε στην ετικέτα: σκοπός

• Σκοπός 1ος: Πεύκος
• Σκοπός 24ος: το Γιοσμαράκι
• Σκοπός 5ος: Βοσκίστικος

---

Αναφορές και Πηγές

1. Samuel Baud-Bovy, La chanson populaire grecque du Dodécanèse, Paris, 1936, karpathopedia
2. Η λαϊκή μουσική του νησιού της Καρπάθου – Βιβλίο (Brandl, R. M. Reinsen D., 1992)
3. Ο Λόγος των Καρπαθίων για το Γλέντι , ΕΡΚΕΤ  (Ερευνητικό Κέντρο Ελληνικού Τραγουδήματος).
4. Μελισμένος Λόγος, Νικολάου Εμμ. Πρεάρη, 2009
5. Τραγούδια και Σκοποί από τα Χωριά της Καρπάθου, Μανώλης Ι. Σοφίλας, 2021
6. Σκοποί της Καρπάθου, John Chalkias https://www.youtube.com/@amanamanism
7. Πολιτιστικό πρόγραμμα, γενικο λυκειο απεριου καρπαθου, εκπαιδευτική εργασία, Γενικό Λύκειο Απερίου Καρπάθου, 2017-2018