Views: 206
Αρχαίο Γυναικείο Ειδώλιο που βρέθηκε στην Κάρπαθο και “φιλοξενείται” στο Βρετανικό Μουσείο, γνωστό ως «Κυρία Καρπάθου» ηλικίας 4500-3200 π.Χ.
Είναι κατασκευασμένο από πορώδη ασβεστόλιθο και είναι το παλαιότερο ελληνικό άγαλμα στη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου του Λονδίνου.
Ο προσδιορισμός του αγαλματιδίου διαμέσου του προσώπου, του στήθους και του αιδοίου, υποδηλώνει ότι έχει σχέση με τη γυναικεία γονιμότητα.
Επιστημονική Ανάλυση
Το μέγεθος και η μορφή του αφαιρετικού αυτού ειδωλίου δεν είναι χαρακτηριστικά της ελληνικής νεολιθικής περιόδου, παρόλο που έχει στοιχεία που το συνδέουν με μικρότερα πήλινα ειδώλια της ίδιας περιόδου και με μεταγενέστερα κυκλαδικά μαρμάρινα ειδώλια.
Οι βραχίονες αποδίδονται με τη μορφή αποφύσεων, ίσως λόγω της περιορισμένης τεχνικής του γλύπτη, ενώ τα πόδια δεν αποδίδονται καθόλου. Η τεχνοτροπία αυτή παραπέμπει στα καθιστά ειδώλια της νεολιθικής εποχής, με τα ενωμένα σκέλη να δίνουν την εντύπωση ότι δεν δηλώνονται, αν και πάλι η απεικόνιση αυτή μπορεί να οφείλεται έως ένα βαθμό στους περιορισμούς που διέπουν τη συγκεκριμένη τεχνοτροπία.
Παρόλο που η αφύσικη σχηματοποίηση του προσώπου, αφηρημένη μορφή με ραμφόσχημη μύτη, μοιάζει με αυτή των κυκλαδικών γλυπτών, τα χαρακτηριστικά του γυναικείου φύλου είναι αυτά που ξεχωρίζουν. Μέχρι τώρα η απεικόνισή τους είχε συνδεθεί με τη λατρεία στο πρόσωπο της Μητέρας Θεάς, αλλά πλέον η εξήγηση αυτή θεωρείται υπεραπλουστευτική, όχι μόνο για τον συμβολισμό αυτών των ειδωλίων άλλα και για πολλά άλλα φαινόμενα. Ωστόσο, είναι πιθανόν ο τύπος αυτός ειδωλίου να σχετίζεται με τη γυναικεία γονιμότητα [4,5].
Γενικές ιστορικές πληροφορίες
Η Κάρπαθος φέρεται ως πατρίδα του τιτάνα Ιαπετού, του Πρωτέα που ήταν ο πρώτος βασιλιάς της. Εδώ ήταν ο τόπος ανατροφής της θεάς Αθηνάς [1].
Στην Κάρπαθο έζησε και ο μεγάλος επαναστάτης Προμηθέας. Η «Κράπαθος» του Ομήρου ήταν υπό Μινωική επιρροή και αργότερα έγινε μέλος της Αθηναϊκής συμμαχίας μέχρι το 400 π.Χ. Κατά την αρχαιότητα, υπήρχαν 4 οχυρωμένες πόλεις στο νησί: η Αρκάσια, η Βρυκούς, η Κάρπαθος και η Σάρος, στη νησίδα Σαρία.
Στον πορθμό πλάτους 100 περίπου μέτρων της Σαρίας, υπάρχουν ερείπια του αρχαίου ναού του Πορθμίου Ποσειδώνα. Ο όρμος του Τριστόμου ήταν το μεγάλο φυσικό λιμάνι της αρχαίας Βρυκούντος.
Το υλικό που φτιάχτηκε η Κυρά πιθανόν να προέρχεται από τη γειτονική νήσο Σαρία ή και τη βόρεια Κάρπαθο.
Το ειδώλιο μπορεί να αναζητηθεί στο Μουσείο με τα στοιχεία:
- ΕL: 1886.3-10.1 (Γλυπτό Α 11)
- Αίθουσα 11: Κυκλάδες
- Ύψος: 66 εκ.
Πηγές και Αναφορές:
- https://www.skyrodos.gr
- Κυρία Καρπάθου, έκθεμα στο Βρετανικό Μουσείο
- Σχετικό άρθρο στην Εφημερίδα Καρπαθιακή
- Σχετικό λήμμα στην wikipedia commons
-
J.L. Fitton, Cycladic art, 2nd ed. (London, The British Museum Press, 1999