Στις 10 Οκτωβρίου του 1944 αναχωρεί από το Φοινίκι το πλοιάριο «Κάρπαθος» (ή «Ιμακολάτα» [6]), που μετέφερε το μήνυμα της επαναστατημένης Καρπάθου και Κάσου προς την Εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση στο Κάϊρο καθώς και τους Συμμάχους [1], [3].
Σύμφωνα με το έγγραφο των Αγγλικών αρχών [2] που συνέλαβαν το πλοιάριο και τους επιβάτες του, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
Απόσπασμα από το μνημείο του πλοιαρίου της Σωτηρίας, Φοινίκι 2000
[Το πλοιάριο μετέφερε τους παρακάτω επιβάτες]:
Εμμανουήλ Πατσουράκης (καπετάνιος)
Λάζαρος Κοσμάς
Σοφοκλής Οικονομίδης
Γεώργιος Χριστοδούλου
Μιχαήλ Πιττάς
Κωνσταντίνος Λαμπρίδης
Νικόλας Σταματάκης
[Το πλοιάριο ονομαζόταν] «Κάρπαθος». Το όνομα Ιμακολάτα δώθηκε από τους Ιταλούς κατακτητές [6].
Έφερε αναρτημένη Ελληνική Σημαία.
[Είχε ικανότητα να μεταφέρει] 2 τόνους [φορτίου], και έφερε μηχανή 7 ίππων SCANDIS.
Αναχώρησε από την Κάρπαθο στις 10 [Οκτωβρίου, 1944].
Πέρασε από την Κάσο για καύσιμα στις 10 [Οκτωβρίου, 1944].
Έφτασε [στο Αμπουκίρ – Abu Qir] στις 13 [Οκτωβρίου] 1700 και στην Αλεξάνδρεια στις 14 [Οκτωβρίου] στις 7 [το πρωί].
(Σημ. Σε αγκύλες καταχωρούμε ερμηνευτικά στοιχεία του εγγράφου)
Η διαδρομή προς την Αλεξάνδρεια
Ο παρακάτω χάρτης (google map) παρουσιάζει την κατά προσέγγιση ευθεία διαδρομή που ακολούθησε το πλοιάριο, από την Κάρπαθο, στην Κάσο, το Αμπουρκίρ (Abu Qir), την Αλεξάνδρεια και την επιστροφή στην Κάρπαθο (με τα αντιτορπιλικά Τερψιχόρη και Κλήβελαντ). Πρόκειται για μια διαδρομή 300 ναυτικών μιλίων προς μια κατεύθυνση (550 χιλιομέτρων περίπου) που διένυσε το πλήρωμα με τα πενιχρά ναυτικά όργανα της εποχής σε μια εμπόλεμη ζώνη μέσα σε 3.5 μέρες (μέση ταχύτητα 3.5 ναυτικών μιλίων την ώρα).
Η επιστροφή στην Κάρπαθο
Τα πλοία «Τερψιχόρη» και «Κλήβελαντ» του Βρετανικού Ναυτικού επέστρεψαν στην Κάρπαθο στις 14-10-1944 μαζί με το πλήρωμα της Ιμμακολάτας/Κάρπαθος. Δυστυχώς το ιστορικό πλοιάριο βυθίστηκε όταν το Τερψιχόρη το ρυμουλκούσε ή έμεινε στην Αλεξάνδρεια [3].
Η σπουδαιότητα της αποστολής στην Αλεξάνδρεια
Η αποστολή μετέφερε στην Ελληνική κυβέρνηση τη διακήρυξη της επανάστασης, απελευθέρωσης και Ένωσης με την Ελλάδα, Καρπάθου και Κάσου.
Υπογεγραμμένη από 51 αντιπροσώπους των νησιών έχει τη μορφή άτυπου δημοψηφίσματος, που τόσες φορές αρνήθηκαν οι κατακτητές. Συνοδευόμενη από την υποταγή των Ιταλικών στρατευμάτων στην Καρπαθιακή Επαναστατική Επιτροπή, κατοχυρώνει πολιτικά και νομικά το αίτημα του λαού. Ταυτόχρονα αιτείται τη συνδρομή των συμμάχων με τρόφιμα και εφόδια στον εξαθλιωμένο λαό των νησιών.
Άσχετα με την έκβαση των τότε γεγονότων (η Άγγλοι σύμμαχοι αγνόησαν τη διακήρυξη και δεν παραχώρησαν αμέσως την Κάρπαθο και Κάσο στην Ελληνική Κυβέρνηση), η πράξη των επαναστατών περιέχει θάρρος και διορατικότητα. Οι ηγέτες της Επανάστασης της Καρπάθου έπραξαν εκείνο που τους επέβαλαν οι προαιώνιοι πόθοι του λαού των νησιών.
Αναφορές και Πηγές
«Πότε αναχώρησε το σκάφος “ΚΑΡΠΑΘΟΣ” (“IMMACOLATA”) από το Φοινίκι;», άρθρο του Γ. Τσαμπανάκη στα Καρπαθιακά Νέα, 10/10/2010
Έγγραφο του Βρετανικού Ναυτικού που εντόπισε το πλοιάριο (Α102)
Επαναστατικό Απελευθερωτικό Κίνημα της Καρπάθου – 5 Οκτωβρίου 1944, Ντίνου Αντ. Μελά, 2021, 2012
Στις 10 Οκτωβρίου του 1944 αναχωρεί από το Φοινίκι το πλοιάριο «Κάρπαθος» (ή «Ιμακολάτα» [6]), που μετέφερε το μήνυμα της επαναστατημένης Καρπάθου και Κάσου προς την Εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση στο Κάϊρο καθώς και τους Συμμάχους [1], [3].
